درآمدي بر نظريه هاي رفاه و تامين اجتماعي در ايران و جهان

رفاه و تأمین اجتماعی ایده ای است كه بشر از ابتدای زندگی، قبل از این كه جوامع شكل دولت- ملت به خود بگیرد آن را در ذهن داشته است. در دوران قدیم، این ایده بیشتر به صورت كمك های خیرخواهانه و بر اساس مناسبت ها و روزهای مقدس از سوی برخی افراد متمول و خیرخواه صورت عمل به خود می گرفت. به دنبال انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم در اروپا، افزایش مهاجرت مردم به شهرها، و رشد شهر نشینی، با آسیب های اجتماعی فراوانی از جمله «فقر» و نابسامانی های اقتصادی و اجتماعی دست به گریبان شد از این رو، دولتهای اروپایی مجبور شدند برای تأمین حداقل های رفاه برای جوامع خویش برنامه هایی را طرح ریزی نمایند. مجموعه این طرحها به عنوان برنامه های تأمین اجتماعی شهرت یافتند. با توجه به اهمیت روز افزون موضوع رفاه و تامین اجتماعی در زندگی ابناء بشر و توجه خاص دین مبین اسلام به امور رفاهی جامعه مسلمین، روز به روز بر اهمیت و مفهوم و كاربرد این واژگان در محافل علمی و حتی سیاستگذاریهای اجتماعی و فرهنگی جایگاه روز افزونی یافته است. این مهم باعث گردید با گسترش علوم انسانی به ویژه از قرن نوزدهم توجه به این موضوع برجسته تر وجدی ترگردد. نظریه پردازانی همچون جرمی بنتام؛ سی. اس. پیگو؛ ویلفرد دو پارتو و جان راولز و اندیشمندان دهه های اخیر، دیدگاه های نظری و مفهومی متعددی را با توجه به قالب فكری و فرهنگی جوامع خویش مطرح نموده اند. در این مقاله تلاش میگردد با نگاه به بررسی دیدگاه های نظری این صاحبنظران، دیدگاه های رفاه و تامین اجتماعی در اسلام را نیز مورد بررسی قرار داده و به صورت موردی وضعیت و جایگاه نظری این مفهوم را در ایران مورد بررسی و كنكاش قرار داد.