بررسي رابطه بين شاخص فقر انساني و اقتصاد سايه: روش پانل پويا (مطالعه موردي: كشورهاي منتخب اسلامي)

طي ساليان اخير مطالعات مربوط به اقتصاد سايه و عوامل موثر بر آن توجه خاصي در مطالعات بين الملل را به خود معطوف كرده است و مطالعات زيادي درباره علل پيداي اقتصاد سايه در جهان انجام گرفته است.از اين رو هدف اين مطالعه بررسي رابطه بين شاخص فقرانساني HPI و اقتصاد سايه در منتخبي از كشورهاي اسلامي شامل 36 كشور طي دوره زماني 2007- 2003 و با استفاده از روش گشتاورهاي تعميم يافته GMM است. نتايج اين مطالعه نشان داد كه شاخص فقر انساني اثر مثبت و معنيداري بر اقتصاد سايه در كشورهاي مورد مطالعه دارد. به عبارتي با افزاي شاخص فقر انساني مقدار حجم اقتصاد سايه در كشورهاي مورد مطالعه نيز افزاي مييابد. همچنين بر اساس نتايج اين مطالعه بين حجم دولت و نرخ بيكاري با اقتصاد سايه نيز رابطه مثبت و معنيداري وجود دارد اما درآمد سرانه اثر منفي بر اقتصاد سايه دارد. به اين معنا كه با افزاي درآمد سرانه حجم اقتصاد سايه كاهش مييابد. اما اثر باز بودن اقتصاد بر اقتصاد سايه اگر چه منفي است اما اين رابطه معنيدار نيست.