طراحي مدلي به‌منظور ارتقاي سواد رسانه‌اي در راستاي فضاي مجازي پاك با رويكرد مدل‌سازي ساختاري تفسيري(ISM)

رشد سريع فضاي مجازي به‌ويژه در بين جوانان و نوجوانان در سال‌هاي اخير از يك سو، و افزايش فعاليت دشمن در اين فضا و استفاده از آن به عنوان ابزار تهاجم فرهنگي عليه جمهوري اسلامي ايران از سوي ديگر موجب گرديده است تا مسأله اينترنت و فضاي مجازي پاك به يكي از مهمترين مسائل فرهنگي كشور تبديل شود. در ميان عناصر مؤثر و تعيين‌كننده در فضاي مجازي پاك، سواد رسانه‌اي از اهميت و كارايي ويژه‌اي برخوردار است كه متأسفانه كشور ما از اين بُعد دچار ضعف مي‌باشد. ضعف سواد رسانه‌اي در جامعه، همچون ديگر مسائل فرهنگي، متأثر از عوامل متعدد و در هم پيچيده‌اي است كه حل آن در گرو يافتن روابط بين عوامل و تعيين عامل ريشه‌اي در مسأله مي‌باشد. اين تحقيق به‌دنبال آن است كه ضمن شناسايي عوامل مؤثر در ضعف سواد رسانه‌اي در كشور، ارتباط بين اين عوامل را مشخص نموده و در قالب مدلي به‌منظور ارتقاي سواد رسانه‌اي در راستاي فضاي مجازي پاك تبيين نمايد. در واقع اين پژوهش در صدد پاسخگويي به اين سوال است كه روابط ميان عوامل تأثيرگذار در ضعف سواد رسانه‌اي و مدل ارتقاي سواد رسانه‌اي در كشور چگونه است؟ در اين تحقيق به‌منظور جمع‌آوري اطلاعات، از روش كتابخانه‌اي استفاده گرديده و جهت دست‌يابي به متغيرهاي اصلي در مسأله، با استفاده از روش داده‌بنياد، اطلاعات جمع‌آوري شده، مورد تحليل قرار گرفته است. سپس با استفاده از روش مدل‌سازي ساختاري-تفسيري روابط و سطوح عوامل ضعف سواد رسانه‌اي در كشور در قالب يك مدل ترسيم گرديده است. اين تحقيق به اين نتيجه رسيده است كه «ضعف سواد رسانه‌اي گروه‌هاي مرجع و رهبران افكار»، عامل ريشه‌اي ضعف سواد رسانه‌اي در كشور بوده و راهبرد اصلي در اين مسأله، «تقويت سواد رسانه‌اي گروه‌هاي مرجع و رهبران افكار و افزايش آگاهي آنها نسبت به اهميت اين مسأله» مي‌باشد. در پايان نيز اين تحقيق پيشنهادات و راهكارهايي را در راستاي راهبرد مذكور، ارائه نموده است.