نقد و تحليل مفهوم تاب آوري و مقاوم سازي در سيستم هاي اقتصادي

امنيت ملي هر كشوري وابسته به امنيت اقتصادي و كاركرد موثر و مقاوم بودن سيستم اقتصادي آن كشور است. شوك ها و مخاطرات متنوعي عملكرد سيستم هاي اقتصادي را تحت تاثير قرار مي دهندمانند: بحران هاي مالي و اقتصادي(مخصوصا بحران مالي 2008)،حوادث طبيعي(طوفان هاي سهمگين مانند كاترينا 2005، سونامي ژاپن 2011، زلزله و...)، جنگ هاي منطقه اي (بهار عربي)، حملات تروريستي و تحريم هاي اقتصادي بين المللي. اين امر، توجه به مقاوم سازي سيستم هاي اقتصاديرا در كانون توجه دانشمندان علوم اجتماعي و مسئولين كشورها و نهادهاي سياسي و اقتصادي بين المللي قرار داده است. مهمترين سوالي كه در اين زمينه مطرح مي شود اين است كه چگونه مي توان تاب آوري و مقاومت يك سيستم اقتصادي را در مواجهه با شوك هاي مختلف، تقويت نمود؟ براي پاسخگويي به اين سوال لازم است به اين پرسش ها پاسخ دهيم كه چگونه مي توان تاب آوري سيستم اقتصادي را تعريف نمود؟يك سيستم اقتصادي مقاوم چه ويژگي هايي دارد؟ چگونه مي توان بر اساس تعريف و ويژگي هاي سيستم اقتصادي مقاوم، آن را ارزيابي نمود؟ (ارائه شاخص هاي كمي براي سنجش ميزان تاب آوري). در اين مقاله در راستاي بند 21 سياست هاي كلي اقتصاد مقاومتي مبني بر تبيين ابعاد اقتصاد مقاومتي و گفتمان سازي آن، ضمن بررسي نظام هاي اقتصادي در دو سطح عملكردي و نهادي، به تبيين نقاط قوت و ضعف ادبيات موجود در زمينه جايگاه مفهوم تاب آوري در سيستم هاي اقتصادي پرداخته و درس هايي براي مقاوم سازي اقتصاد ايران ارائه مي كنيم.