مروري بر اصول پدافند غيرعامل از ديد عمران و شهرسازي

ﺑﺤﺚ ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮﻋﺎﻣﻞ ﻣﺨﺼﻮﺻا ﮐﺎرﺑﺮد آن در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺷﻬﺮي و عمران ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ اي ﻃﻮﻻﻧﯽ دارد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي و ﺗﻐﯿﯿﺮ در ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﺴﻠﯿﺤﺎت؛ ﺑﮑﺎرﮔﯿﺮي ﭘﺪاﻓﻨﺪ ﻏﯿﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮﯾﻦ در ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻠﻔﺎت و ﺧﺴﺎرات ﺟﻨﮓﻫﺎ ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮔﺮدد. ضوابط و استانداردهاي مشخص و تعريف شده در هر تخصصي، اولين و مهمترين عامل جهت نيل به سوي رشد و تعالي بوده و اجراي كامل و دقيق آنها در قالب مقرراتي تأييد شده توسط سازمان هاي ذيربط، امكان شناسايي نواقص و تلاش در جهت رفع موانع و مشكلات پيش رو را ميسر خواهد نمود. عدم رعايت اصول پدافند غيرعامل در بخش هاي زيستي، پرتوي، عمراني، سايبري و ... مي تواند باعث از بين رفتن نيروي انساني، نابودي زندگي هزاران گونه زيستي، آلودگي زيست محيطي، تشديد آسيب پذيري سازه ها و در نتيجه صرف هزينه هاي گزاف در برابر تهديدات احتمالي شود. ازجمله اقداماتي كه درحوزه معماري و شهرسازي با رويكرد پدافند غيرعامل ميتوان انجام داد بهره گيري از فضاهاي موجود در بام و نماي ساختمان ها جهت اعمال برخي تمهيدات پدافندي غيرعامل مي باشد. دستيابي به مواردي چون استتار اختفاء و فريب ذخيره سازي انرژي مديريت مصرف و پايداري ساختمان ها بهره گيري از نهايت زيبايي فرم دهي و تغيير شكل همسان سازي با محيط هاي اطراف انعطاف پذيري در تغيير شكل كنترل برخي پيامدهاي طبيعي سيل رواناب ها و امثال آن است. لذا در نظر اين اصول داراي اهميت خاصي خواهد بود. در اين مقاله اصول پدافند غيرعامل از ديد عمراني، معماري و شهرسازي مورد بررسي قرار گرفته و راهكارها و مثالهايي براي رعايت اين اصول در ساختمان ها و سازه ها ارائه شده است. نتايج اين مطالعه نشان مي دهد كه رعايت اصول پدافند غيرعامل، علاوه بر اينكه تا حد زيادي باعث كاهش آسيب ها و تلفات انساني ناشي از بار انفجار و تهديدات مي شود در كاهش آلودگي هاي زيست محيطي، صرفه جويي در مصرف انرژي و عملكرد چند منظوره فضاها بسيار موثر است.