معيارهاي ادبيات شيعي و ادبيات اموي در عصر اموي (با تكيه بر ديدگاههاي استاد محمّدعلي آذرشب)

ادبيات هر مكتبي تحت تأثير ايدئولوژيها و جهت گيريهاي حاكم بر آن مي‌باشد. ادبيات شيعي و اموي دو جريان ادبي متقابل و برخاسته از ديدگاههاي حاكم بر آنهاست. هر كدام از اين دو معيارهاي خاص خود را دارند، كه بررسي آنها مي‌تواند علاوه بر تبيين ايدئولوژي آنها به ما در شناخت بهتر آنها كمك كند. نقش اهل بيت عليهم السلام در ادبيات پايداري انكارناپذير است. آنان با روحيه خداپرستي و ظلم ستيزي به مقابله با ظالمان زمان خود پرداخته‌اند. بي شك بسياري از معيارهاي ادبيات مقاومت برخاسته از ديدگاهها و جهت‌دهيهاي آن بزرگواران است. آنها توانسته‌اند با بهره‌گيري از شيوه‌هاي مختلف از جمله صلح، جنگ، ابزار دعا، و جنبشهاي علمي-فرهنگي نماد پايداري در برابر كساني باشند يا، كه با ترويج بي بند و باري و استفاده از معيارهاي ترس، نيرنگ، تطميع، و تعصبات نژادي و.. سعي در متوقّف نمودن حركت آزادي خواهانه مقاومت نمودند. امّا سؤالي كه ما به دنبال پاسخ آن هستيم آن است كه، اين معيارها در دو ادبياتي كه در تقابل هم قرار گرفته‌اند، چگونه در سخنان و پژوهشهاي استاد آذرشب تجلّي يافته است؟ ما در اين پژوهش با بررسي نقطه نظرات استاد دانشمند محمدعلي آذرشب از اديبان و ناقدان برجسته معاصر- در مورد ادبيات عصر اموي و با بهره‌گيري از شيوه توصيفي-تحليلي به دنبال شناسايي و بيان عوامل اثرگذار اين دو جريان در ادبيات موجود در عصر اموي هستيم از يافته‌هاي ما آن است كه استاد آذرشب توانسته‌اند با تبيين جايگاه اهل بيت و نقشي كه در رويارويي با حكومت جور داشته‌اند ترسيم كننده راهي براي جويندگان راه حقيقت و عدالت باشند. از نكات حائز اهميت در ديدگاهاي ايشان آنكه استاد ادبيات شيعي را در مقابل ادبيات سنّي نمي‌دانند بلكه آن را داراي نقشي رسالي و در امتداد رسالت پيامبر صلّي الله عليه وآله معرفي نموده‌اند.