مشاركت نظري در تبيين و اولويت‌گذاري شاخص‌ها و راهبردهاي توسعه كالبدي- فضايي شهر مشهد

Theoretical Participation in Clarifing and Prioritizing Indexes and Strategies of Physical-spatial Development in Mashhad

يكي از مهم‌ترين گام‌ها در فرايند توليد اسناد راهبردي و چشم‌اندازسازي، مشاركت نظري با صاحبان انديشه، كارشناسان و مديران است. اين پژوهش باهدف تبيين راهبردهاي توسعه كالبدي- فضايي شهر مشهد به انجام رسيده است و فرض آن بر اين پايه استوار است كه مشاركت مي‌تواند علاوه بر حصول به نتايج مطلوب، تحقق‌پذيري راهبردها را تضمين نمايد. نظرسنجي در فاز يك متكي به مصاحبه و سؤالات تشريحي بوده و در فاز دو از طريق طرح پرسشنامه (سؤالات باز و بسته) صورت پذيرفته كه بر اساس طيف ليكرت و روش تحليل محتوا به انجام رسيده است. تجربه‌هاي پيشين محقق و مطالعات پايه انجام پذيرفته در اين پژوهش فرصت مكملي نه‌تنها در تنظيم پرسشنامه بلكه در تجميع و تكميل و وزن‌دهي به شاخص‌ها و راهبردها بوده است. اين مقاله در دو بخش اصلي؛ نظرسنجي در فاز يك و نظرسنجي در فاز دو در سه مبحث تشخيص مسائل، تبيين شاخص‌ها، پيشنهاد راهبردها و اولويت‌گذاري آن‌ها بر اساس روش MS-SWOT و QSPM تنظيم‌شده كه زمينه تعيين نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهديد را فراهم مي‌كند و بر اساس آن‌ها جدول نهايي SWOT، منظم به شاخص‌ها و راهبردهاي طبقه‌بندي شده را ارائه مي‌كند. در نتايج حاصل از اين طرح 7 مسئله اصلي و 14 شاخص شناسايي و 10 راهبرد اساسي پيشنهادشده است.

One of the most important steps in the process of producing strategic and perspective plans is participation of experts and managers. This research has been performed with the purpose of compiling strategies for physical-spatial development of Mashhad assuming that this participation notonly leads to achieving the desired results but it also ensures the implementation of strategies. In the first phase, survey was based on interview and descriptive questions and in second phase, it was performed through questionare (with open-ended and close-ended questions) based on likhert scale and analyzing the contents. This article is arranged in two main parts: survey in first phase and survey in second phase on three subjects: identifing problems, clarifing the indexes, and suggesting and prioritizing the strategies based on MS-SWOT and QSPM methods which provides the possibility of determining the points of strength, weakness, opportunity, and threat. The final SWOT table represents the classified indexes and strategies through which 7 basic problems, 14 identification indexes, and 10 fundamental strategies have been suggested.