بررسي و تحليل ساختار شبكه شهري مورد پژوهش) استان خراسان جنوبي(

Analysis of Urban Network Structure (Case study: South Khorasan Province)

پيدايش شبكه شهري و چگوگي شكل گيري فضايي آن در يك كشور يا منطقه، بازتاب شكل بندي هاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي در مقاطع مختلف تاريخي و خاص هر دوره است. معمولا تمركز بيش از حد جمعيت و فعاليت در بزرگترين شهرهاي كشورهاي در حال توسعه باعث جذب بخش عمده سرمايه گذاري ها، مهارت ها و امكانات به اين شهرها و در نتيجه شكل گيري عدم تناسب و هماهنگي بين شهرهاي اين كشورها شده است. هدف ما در اين مقاله مطالعه و تحليل ساختار سلسله مراتب شهري و مطالعه الگوي پراكنش سكونتگاه هاي شهري با استفاده از منحني لورنز، ضريب آنتروپي، شاخص چهار شهر مهتا و قاعده رتبه – اندازه در استان خراسان جنوبي است. دراين مقاله از روش تحليلي- توصيفي استفاده شده است. نتايج بدست آمده از اين بررسي حاكي از عدم تعادل در نظام شهري اين استان و حاكميت پديده نخست شهري است. البته حركت و گرايش به سمت تعادل در طي دهه هاي (1385-1365) با توجه به نتايج بدست آمده از شاخص هاي مختلف تاييد مي شود.

Emerging urban system and the manner its space is formed within a country or a region reflect the social, economic and, political configurations in different and special episodes of each period. Regularly, overconcentration of population and activities in the metropolitans of the developing countries cause absorption of major parts of investments, skills, and facilities to these cities and as a result, create inadaptability and disharmony among the cities in these countries. Our objective in the present paper is to study and analyze urban hierarchy and urban settlement distribution pattern using Lorenz Curve analysis, Entropy coefficient, Mahta’s four city index, and Rank- Size Rule in South Khorasan Province. The method used in this paper is analytical- descriptive. The findings indicate imbalance in urban system of this city and governing the primate city phenomena .Of course, based on the findings gained through different parameters, moving and tendency toward balance within 1986-2006 decade is approved.