معمـاريِ معـنوي (تحليلي بر سلسله مباحث رمزپردازي قدسي و جايگاه حس معنويت در معماري)

معنويت، بخشي از انسانيت است. استاد مطهري نيز معنويت را نوعي احساس و گرايش ذاتي انسان به امور غيرعادي مانند؛ علم و دانايي، جمال و زيبايي، تقديس و پرستش مي‌داند كه وجه تمايز انسان و موجودات ديگر مي‌باشد. دست‌يابي به معنويت با شناخت توانايي‌هاي نهادينه‌شده در وجود انسان كه اشرف مخلوقات است؛ تحقق رسالت بنده در مقابل معبود در عالي‌ترين سطح را مهيا مي‌سازد. معنويت، بُعدي از انسان تعريف شده است كه به افراد احساس بودن را باكيفيت‌هايي نظير فطرت، ظرفيت براي دانستن دروني و منبع تقويتي، تجربه ذهني مقدس، تعالي فرد به سوي ظرفيت عشق و دانش بزرگ‌تر، يكي شدن با سايه كلي همه زندگي و يافتن معنايي براي موجوديت فرد كه محور هر موجودي است، به انسان القا مي‌كند. پژوهش حاضر سعي دارد با بررسي منابع معتبر در خصوص معنويت و جايگاه آن در معماري؛ به شناخت دقيق و تعريف جامع از اين ارزش قدسي و ضرورت آن در معماري امروز؛ ارائه نمايد. روش پژوهش تحليل محتواي كيفي بوده و روش جمع‌آوري اطلاعات در آن به صورت كتابخانه‌اي يا اسنادي انجام گرفته است. نتايج به دست آمده از اين پژوهش باهدف ارتقاء و تاكيد بر شناخت ارزش‌هاي معنوي در كالبد معماري بناهاي مذهبي امروزي است. مي‌توان عنوان كرد كه معنويت به مثابه آشنايي از جهان يا نيرويي فراتر از مسائل مادي جهان خاكي است و احساس عميقي از وحدت با كائنات را فراهم مي‌آورد.