مقايسه ي فني و اقتصادي تركيبات سديم و آمونيم در فرآيند ترسيب ژاروسيت

آهن يكي از فراوان ترين ناخالصي هاي موجود در فرآيند استحصال فلزات پايه در روش هاي مبتني بر هيدرومتالورژي است. متداول ترين روش حذف آهن، ترسيب آن به‌صورت كاني ژاروسيت مي باشد. در هيدرومتالورژي روي، پس از فراهم كردن شرايط دمايي و اسيديته ي محلول جهت تشكيل ژاروسيت، لازم است يك ماده ي شيميايي براي تأمين كاتيون هاي موردنياز جهت انجام واكنش ترسيب به محلول افزوده شود. در اين پژوهش به بررسي عملكرد تركيبات مختلف آمونيم و سديم در ترسيب ژاروسيت و حذف آهن از محلول سولفات روي در كارخانه ي ذوب روي بافق پرداخته شد. همچنين تأثير هريك از اين تركيبات بر اقتصاد فرآيند مورد بررسي قرار گرفت. براي ترسيب ژاروسيت به‌صورت گونه هاي سديم ژاروسيت و آمونيم ژاروسيت از تركيبات مختلف سديم و آمونيم نظير هيدروكسيدها، سولفات ها، بي سولفات ها، كربنات ها و بي كربنات ها استفاده شد. با اعمال شرايط مناسب براي ترسيب ژاروسيت در رآكتور آزمايشگاهي مطابق با شرايط حاكم بر خط ترسيب ژاروسيت در كارخانه ، مشخص گرديد عملكرد تركيبات آمونيم در ترسيب ژاروسيت و حذف آهن از محلولِ سولفاتِ روي، همواره بهتر از تركيبات سديم است. در شرايط كاملاً مساوي براي ترسيب دهنده هاي مختلف، هيدروكسيد آمونيم و بي سولفات سديم با راندمان حذف آهن 85/90 و 54/74 درصد، به ترتيب بهترين و ضعيف ترين عملكرد را در بين تركيبات موردبررسي داشتند. با توجه به مقدار مصرف، قيمت و عملكرد تركيبات مختلف در ترسيب ژاروسيت و بدون در نظر گرفتن هدررَوي فلز روي در فرآيند خنثي سازي اسيدسولفوريك، مي توان از سولفات آمونيم به عنوان اقتصادي ترين تركيب ترسيب دهنده ي ژاروسيت نام برد. اما با در نظر گرفتن مقدار مصرف خاك كلسين در فرآيندهاي مختلف، مشخص شد استفاده از هيدروكسيد سديم و كربنات سديم بيش ترين مقدار كاهش هزينه را در كارخانه به دنبال خواهد داشت. با توجه به مسائل ايمني، سهولت نگهداري و همچنين عملكرد مناسب در ترسيب ژاروسيت، كربنات سديم با راندمان 31/84 درصد در حذف آهن از محلولِ ورودي به خط ترسيب ژاروسيت، در بين تركيبات موردبررسي، بهترين گزينه است.