تخمين پارامتر شاخص دوام با استفاده از سرعت موج فشاري

تخمين خصوصيات فيزيكي و مكانيكي سنگ نقش حياتي و مهمي در طراحي پروژه هاي معدني و عمراني دارد. به طور كلي، تعيين اين خصوصيات به دو روش مستقيم و غير مستقيم انجام مي شود. روش هاي مستقيم شامل تست هاي برجا و آزمايشگاهي مي باشد كه عليرغم دقت زياد، در بسياري از موارد پر هزينه و زمان بر هستند. بعلاوه، تهيه و آماده سازي نمونه هاي مغزه اي براي انجام تست هاي آزمايشگاهي به ويژه در سنگ هاي شكسته مشكل بوده و نيازمند دقت بسيار زيادي است. براي رفع مشكلات فوق، مي توان از روش هاي غير مستقيم به عنوان جايگزيني مناسب و قابل اعتماد استفاده كرد. هدف از تحقيق حاضر، تعيين پارامتر مكانيكي شاخص دوام سنگ با استفاده از سرعت امواج فشاري و برشي مي باشد. بدين منظور، ابتدا نمونه هاي سنگي از نوع شيست، فيليت و ماسه سنگ حاصل از عمليات مغزه گيري در نقاط مختلف ساختگاه سد آزاد مريوان تهيه گرديد. سپس، پارامترهاي شاخص دوام و سرعت امواج P و S در آزمايشگاه اندازه گيري گرديد. بر اساس تحليل هاي آماري صورت گرفته، روابط خطي، لگاريتمي، چند جمله اي، نمايي و تواني بين پارامتر شاخص دوام و سرعت امواج P و S تعيين گرديد. در ادامه، رابطه اي كه از ميان روابط پنج گانه فوق داراي بيشترين مقدار ضريب تصميم گيري باشد، به عنوان بهترين رابطه براي تعيين شاخص دوام با استفاده از سرعت امواج P و S پيشنهاد شد. براي ارزيابي و اعتبارسنجي روابط پيشنهادي، نتايج حاصله با داده هاي واقعي و نتايج روش هاي قبلي مقايسه گرديد. بر اين اساس، مشخص شد كه روابط پيشنهادي تطابق خوبي با داده هاي واقعي داشته و نتايج بهتري نسبت به روش هاي قبلي دارند.