برآورد پارامترهاي منحني شيردهي گاوهاي شيري زايش اول بر اساس ركوردهاي روز آزمون شير خام، شير تصحيح شده براي چربي و شير تصحيح شده براي انرژي

Estimation of lactation curve parameters of first-parity dairy cows based on raw milk, fat corrected milk and energy corrected milk yields

منحني شيردهي، ابزار ارزشمندي براي تصميم گيري هاي مديريّتي و انتخاب گاوها محسوب مي گردد. با استفاده از يك تابع رياضي، مي توان پارامترهاي ژنتيكي منحني شيردهي را تخمين زد و جهت تغيير شكل منحني، انتخاب ژنتيكي نمود. بخش اعظم تحقيقات انجام شده، پيرامون توصيف منحني شيردهي دام هاي شيرده، با استفاده از ركوردهاي شير خام (RM) روز آزمون بوده است و تحقيقات اندكي در رابطه با استفاده از ركوردهاي شير تصحيح شده براي چربي (FCM) و شير تصحيح شده براي انرژي (ECM) براي بررسي خصوصيّات منحني شيردهي اجرا گرديده است. اين تحقيق، با هدف استفاده از سه نوع ركورد شير مزبور در بررسي پارامترهاي منحني شيردهي گاوهاي شيري زايش اول ايران، اجرا گرديد. تعداد 1.902.071 ركورد شير روز آزمون متعلّق به 226.255 رأس گاو (فرزندان 5.094 رأس گاو نر و 178.390 رأس گاو ماده) كه در 797 گله و طي سال هاي 1375 تا 1394 زايش داشتند، استفاده شد. در فايل ارقام، ميانگين تعداد ركورد روز آزمون براي هر گاو 8/41 ، ميانگين تعداد روزهاي شيردهي 269/14 روز و كمينه تعداد ركوردهاي روز آزمون هر گاو 5 بودند. براي توصيف رياضي شكل منحني شيردهي، از تابع گاماي ناقص وود استفاده گرديد. تابع مذكور (كه داراي سه پارامتر a، b و c مي باشد) بر ركوردهاي RM، FCM و ECM هر يك از گاوها توسط نرم افزار آماري SAS (نسخه 9/4) به طور جداگانه برازش داده شد. ميانگين ركوردهاي روز آزمون RM، FCM و ECM به ترتيب 32/24، 28/65و 31/29 كيلوگرم، و ميانگين درصدهاي چربي و پروتئين شير به ترتيب 3/29 و 3/10 بودند. يافته ها نشان داد براي سه نوع ركورد شير RM، FCM و ECM ميانگين پارامتر a (مرتبط با مقدار اوليه توليد شير) به ترتيب 14/73، 14/51 و 15/62 كيلوگرم، ميانگين پارامتر b (مرتبط با شيب افزايشي) به ترتيب 0/3006، 0/2784 و 0/2758، و ميانگين پارامتر c (مرتبط با شيب كاهشي) به ترتيب 0/0033، 0/0031و 0/0030 بودند. با توجّه به تفاوت هاي ظاهري در منحني شيردهي سه نوع ركورد شير مزبور، تحقيقات بيشتري براي ارزيابي اثر همزمان عوامل مختلف مورد نياز خواهد بود.

Lactation curve is a useful management tool for dairy farming. Using a mathematical function, it could be possible to estimate lactation curve parameters to be utilised for genetic selection. Vast majority of the research have focused on the use of raw milk yield (RM) to describe the shape of the lactation curve and so far few studies have been carried out to use fat corrected milk yield (FCM) or energy corrected milk yield (ECM) for this purpose. This research aimed to use all three types of the milk yield for mathematical monitoring of the shape of the lactation curve in Iranian first-parity dairy cows. A total number of 1,902,071 test day milk records belonging to 266,255 cows (progeny of 5,094 sires and 178,390 dams) distributed in 797 herds and calved between 1996 and 2015 were used. In the data set, average number of test day record for each cow and days in milk were 8.41 and 269.14, respectively. Minimum number of test day records was set to be 5. To describe the shape of the lactation curve, Wood’s incomplete gamma function with three parameters (a, b and c) was fitted to the data using SAS software (Version 9.4). Mean RW, FCM and ECM yields were 32.24, 28.65 and 31.29 Kg, respectively. Mean fat and protein percentage of milk yields were 3.29 and 3.10, respectively. The findings indicated that parameter a, which is associated with initial milk yield, was 14.73, 14.51 and 15.62 Kg for RW, FCM and ECM, respectively. The magnitude of the parameter b, which is associated with inclining slope, for the three types of milk yield was found to be 0.3006, 0.2784 and 0.2758, respectively. Parameter c, which is associated with declining slope, was 0.0033, 0.0031 and 0.0030 for RW, FCM and ECM, respectively. With respect to the apparent differences among the lactation curve of RW, FCM and ECM, further research is needed to evaluate the effects of different factors simultaneously.