تحليل الگوي فضايي كيفيت زندگي در مجموعه شهري قزوين (در بازه زماني سالهاي 80-94)

Spatial Analysis of Quality of Life in Qazvin City Complex (In the period of 80-94)

همزمان باافزايش جمعيت، رشد شهرنشيني ونياز به توسعه شهري وهمچنين تحت تاثيرتحولات مدرنيسم در عرصه شهرسازي، جامعه شهري با مشكلات ومسايل متعدي درعرصه اجتماعي وفرهنگي و ... مواجه شدند كه به طور كلي كاهش كيفيت زندگي شهري و منطقه اي را در آن ها موجب شده است.هدف اصلي طرحهاي توسعه شهري و منطقه اي، تامين رفاه نسبي شهروندان و بهبود كيفيت زندگي شهري و رضايتمندي سكونتي در محلات و مناطق شهري است. براي اين منظور مديريت شهري هميشه بر آن بوده است تا به مدد راهبردها، سياست ها و برنامه هاي درون سازماني و بين سازماني در تعامل با ساير نهادهاي تاثيرگذار بر توسعه شهري به اين هدف دست يابد و محيط شهري زيست پذير را براي ساكنان آن برنامه ريزي كند. از اين رو هدف از اين پژوهش بررسي كيفيت زندگي شهري در استان قزوين مي باشد. در اين راستا 38 مولفه از طريق مطالعه مباني نظري استخراج گرديده است كه از طريق تحليل عاملي به 5 عامل اصلي تلخيص گرديده است. پس از آن از طريق روش تاپسيس اقدام به رتبه بندي شهرستان هاي استان قزوين بر اساس شاخص هاي كيفيت زندگي گرديده و در نهايت از طريق ضريب تغييرات و ضريب جيني نحوه توزيع فضايي كيفيت زندگي در سطح استان مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه پنج عامل خدماتي – كاركردي، خدمات روستايي، اجتماعي-اقتصادي، فرهنگي و تاسيسات و تجهيزات شهري از مهمترين عوامل كيفيت زندگي شهري مي باشد. همچنين مشخص گرديد كه بر اساس شاخص هاي كيفيت زندگي شهري، شهرستان قزوين بهترين وضعيت را دارا مي باشد، پس از آن به ترتيب شهرستان هاي البرز، تاكستان، بوئين زهرا، آبيك و آوج از كيفيت زندگي مطلوب تري برخوردار مي باشد.

Simultaneously with population increase, urbanism growth and need to urban expand and also influence by modernism changes in urbanization field, urban community faced problems and several issues in social, cultural and so on fields that generally caused decrease the quality of the urban life. The main purpose of the regional and urban development projects, is to provide the citizens comparative welfare and improve the urban life quality and residential satisfaction in neighbourhood and urban areas. So that urban management has always believed in that by strategies, policies and within the organisation and inter-organisation programs will achieve this goal by be in the interaction with other influential institutions and plan a habitable urban environment for its inhabitants. Therefore the purpose of this research is to check the quality of urban life in Qazvin state. Therefore 38 component extracted by study the theoretical bases that through factor research is summarized into 5 main factors. After that through numerical taxonomy, it has been ranked based on quality of life indicators, at last through spatial distribution maps in ARC GIS environment has been studied with spatial distribution of quality in the province. Results from the research shows that five factors as service-functional, rural services, social-economic, cultural and facilities and urban equipment are of the most important factors in urban life quality. Also specified that based on the urban life quality indicators, Qazvin city has the best situation, after that in order Alborz, Takestan, Boein Zahra, Abik and Aoj cities have the most desirable life quality.