نقش معنويت و مذهب درون نظام خانواده

Role of Spirituality and Religion in the Family System

فرهنگ جوامع تعيين كننده ديدگاه مردم راجع به مسائل فرهنگي و اجتماعي است. يكي از مؤلفه هاي فرهنگ مدار، مذهب و معنويت است. به عبارتي ديگر، ديدگاه مردم يك كشور در زمينه مذهب و معنويت، برخواسته از آداب و رسوم و سنت هاي فرهنگي آنها است. در كشورهايي كه فرهنگ آنها بر مبناي احترام به مسائل ديني و مذهبي شكل گرفته است، ديدگاه هاي مثبتي تري در زمينه اهميت مذهب و معنويت در ميان افراد جامعه وجود دارد. از آنجا كه خانواده ها، تشكيل دهنده جوامع هستند، لذا بررسي ديدگاه هاي خانواده ها در زمينه مذهب و معنويت و نقش آنها در ساختن فرهنگ مذهب مدار و بسيار مهم مي باشد. خانواده، مهمترين ركن هر جامعه مي باشد كه در جهت حفظ وحدت و يكپارچگي جامعه و همچنين عملكرد بهينه جامعه در جنبه هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و سياسي، بايد به آن توجه زياد نمود و موجبات رضايت و سلامت درون خانوادگي را براي تمام خانواده ها فراهم نمود. به عبارتي ديگر، سلامت و پويايي خانواده، به عنوان هسته بنيادي و سازنده جامعه ريشه در سلامت و شادابي و رضايت از زندگي در بين اعضاء خانواده ها دارد. يكي از عواملي كه مي تواند به ارتقاء كيفيت زندگي و ارزش مداري در بافت خانواده كمك زيادي نمايد، مفهوم معنويت مي باشد. سلامتي كه از اعتقاد به معنويت ريشه مي گيرد نوعي سلامت معنوي است كه ريشه آرامش رواني را نيز در درون بافت خانواده فراهم مي نمايد. بنابر حساسيت توجه به مفهوم معنويت در درون نظام خانواده، پژوهش حاضر قصد دارد به بررسي مفهوم معنويت و مذهب در درون نظام خانواده بپردازد. پژوهش حاضر به صورت توصيفي- پيمايشي انجام شد و پس از جمع آوري اطلاعات به شيوه هاي كتابخانه اي، مروري و اسنادي، به تجزيه و تحليل توصيفي مفهوم معنويت و مذهب و ارزش آن در نظام خانواده پرداخته شد. نتايج نشان داد وجود معنويت و مذهب در نظام خانواده علاوه بر فراهم نمودن پيوندهاي اتحاد اعضاء خانواده، مي تواند پيوند عاطفي بين اعضاء ايجاد نمايد، باعث حفظ آرامش خانواده شود، سلامت روانشناختي اعضاء را فراهم نمايد و به طور كلي، عملكرد خانواده را بهبود ببخشد. با توجه به تأثيرات مثبت وجود معنويت و مذهب در خانواده، لزوم توجه بيشتر و تدوين راهكارهايي عملي براي ارتقاء و شناخت بيشتر آن در نظام خانواده، بيش از پيش احساس مي شود.