كاربرد GIS در مطالعه تكتونيك فعال سپيدان فارس

اكتيو تكتونيك عمدتا بر سيستم هاي رودخانه اي تاثير گذاشته و همچنين عوارض مورفوتكتونيكي را در محدوده مطالعاتي (اردكان – چشمه سفيد) , كديان , فهليان و سر انجيلك تحت تاثير قرار داده است. اين منطقه در امتداد كمربند چين خورده ساده زاگرس واقع شده و داراي جهت گيري شمال باختري – جنوب خاوري مي باشد كه در زمان كرتاسه پسين آغاز و در طول ميوسن پيشين به خاطر برخورد صفحات عربي و اوراسيا تقويت شده است. براي بررسي فعاليت تكتونيكي منطقه، شاخص هاي ژئو مورفيك شامل شاخص شيب رودخانه ( SL ) ،عدم تقارن حوضه زهكشي (AF )، ارتفاع سنجي ( HI )، نسبت پهناي كف دره به ارتفاع دره ( VF )، و شكل حوضه ي زهكشي ( BS ) بررسي شد. اين شاخص¬ها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) با هم تركيب شد و شاخص ديگري به نام شاخص فعاليت تكتونيكي ( Iat ) را بوجود آورد كه وقوع بالا آمدگي¬هاي مختلف را در گذشته ي زمين-شناسي، نشان مي دهد. اين شاخص تركيبي از پنج شاخص مذكور مي باشد كه عملكرد كلي فعاليت تكتونيكي منطقه را نشان مي دهد و با توجه به آن مي توان وضعيت تكتونيكي منطقه را بررسي كرد. فعاليت هاي تكتونيكي منطقه مورد مطالعه توسط مقدار زيادي از شاخص هاي ژئومورفيك ناشي ازنقشه هاي مدل هاي ارتفاع رقومي (DEM) و خطوط حوضه هاي زهكشي و آبياري با استفاده ازسامانه اطلاعات جغرافيايي بررسي شده است. از لحاظ تكتونيكي، منطقه مورد مطالعه به سه گروه تقسيم مي شود: بخش اول (فعاليت تكتونيكي بسيار زياد)؛ بخش دوم (فعاليت تكتونيكي زياد) و بخش سوم (فعاليت متوسط). اين نتايج در راستاي مشاهدات صحرايي و زمين شناسي حاصل شده اند. در اين ناحيه تأثير آب و هواي محلي كه باعث عدم تقارن در منطقه مي شود، وجود ندارد. پس اين طور به نظر مي آيد كه عامل مهم كنترل مهاجرت جريان، مي تواند تكتونيك محسوب شود مقادير شاخص هاي ژئومورفيك به دست آمده ناشي از مطالعه ي منطقه، با تقسيم شدن منطقه به 55 زيرحوضه مي باشد كه در هر زير حوضه مقادير با هم متفاوت اند. نتايج بدست آمده با مشاهدات ميداني و صحرايي سازگار مي باشد.