تاثير منافع روسيه بر تعاملات ايران و قفقاز جنوبي؛ با تاكيد بر مناقشه قره باغ

قفقاز جنوبي به عنوان يكي از مخاطره آميزترين مناطق جهان بعد از فروپاشي شوروي به شمار مي رود. در اين بين روابط روسيه در قبال جمهوري هاي قفقاز جنوبي دو دوره متفاوت از حضور يلتسين و عصر ترديد و گذار تا دوره پوتين و عصر شكوفايي و تثبيت را تجربه كرده است. عليرغم اينكه روسيه در استقرار امنيت منطقه اي متناسب با شرايط قفقاز، نفوذ قدرت هاي پيراموني و فرامنطقه اي و وضعيت داخلي خود از الگوهاي مختلف هژمونيك، موازنه قدرت و مشاركت بهره برده، اما به دليل تهديدات و نگراني هاي روسيه نسبت به خارج نزديك روند شكل گيري الگوي امنيت در قفقاز به سمت يك فضاي خود محور سوق پيدا كرده است. در اين بين ايران به عنوان كشوري فعال در سطح معادلات منطقه اي به منظور نفوذگذاري منطقي در قفقاز بايد راهبرد مدارا با سياست هاي مسكو را در پيش بگيريد. لذا اين رويكرد موجب تقويت نگاه همسان سازي منافع تهران- مسكو در نزد دولت هاي منطقه مي شود. كه پيامد آن واگرايي ميان منافع ايران و قفقاز جنوبي است. در پژوهش پيش رو تلاش خواهد شد؛ تا از يك سو با تحليل سيستم هاي امنيت منطقه اي و از سوي ديگر با شرحي از مواضع، منافع و ابزار روسيه در قفقاز جنوبي، سير تاريخي نقش آفريني روسيه در منطقه را مورد بررسي قرار دهيم. لذا فرضيه پژوهش براين پايه استوار است كه مجموعه اقدامات روسيه در قفقاز جنوبي اولاً موجب بي اعتمادي كشورهاي منطقه و ثانياً عامل واگرايي ايران با جمهوري هاي قفقاز را پديدآورده است.