تحليل و بررسي علائق راهبردي قدرتها درجهان اسلام؛ مطالعه موردي: فرآيند تحولات ژئوپليتيك در يمن

جهان اسلام بواسطه برخورداري از بنيادهاي فكري و اعتقادي كه برگرفته ازمتن دين مبين اسلام است،در طي تاريخ همواره با انديشه ها و جنبشهاي تحولگرا همراه بوده است. اين فرآيند در سالهاي اخير بخصوص در قالب موج فراگير قيامهاي مردمي سال 2011 به بعد كه عمدتآ هم بر حوزه عربي - اسلامي منطقه غرب آسيا متمركزبوده، هم بيانگر لزوم دگرگوني درسازندهاي ژئوپليتيكي نظام منطقه اي است كه نمادي از هژموني تحميلي و مهندسي سياسي مورد هدف قدرتهاي فرامنطقه است، و هم در تحولات جديد پيش بيني تدريجي نوعي از بازساخت اجتماعي دگرگون يافته ويك نوزايي اجتماعي مبتني برملي گرايي نوين درعرصه هاي گوناگون كشورها و ملتهاي جهان اسلام را نمي توان دور از انتظار دانست. اكنون در جاي جاي جهان اسلام شواهد بسياري وجود دارند كه در قرن بيست‌و‌يكم با استمرار فروپاشي رژيم‌هاي موروثي و ديكتاتوري، بحران‌ها و نيروهاي انتقادي اسلام سياسي نقش مهمي در مهندسي سياسي و آينده‌ آن بازي خواهند كرد. مركز ثقل كنوني اين روند، حوزه عربي- اسلامي منطقه غرب آسياست كه در اولويت علائق راهبردي قدرتهاي فرامنطقه اي قرار دارد، زيرا هرگونه دگرگوني در توازن قدرت و يا ساختار سياسي كشورهاي اين منطقه، ضمن تاثيرات گسترده درون حوزه اي، عملا سبب لرزشهاي ژئوپليتيكي نويني در ميان قدرتهاي ذينفوذ و در سطوح مختلف روابط بين المللي مي گردد. اين قيامها دركشور يمن كه از يك موقعيت سوق الجيشي در تامين منافع استراتژيك قدرتهاي جهاني برخوردار است،از سال 2014 به بعد با مداخلات نظامي آل سعود و به نيابت از قدرتهاي ذينفع، عملا درجبهه هاي داخلي و مرزي درگيرجنگهاي فرسايشي متعدد شده كه اين امر منجر به گسترش روزافزون فقر سراسري در ميان مردم مسلمان يمن و ايجاد ويرانيهاي فراوان در زيرساختهاي گوناگون آن كشور گرديده است. اما اكنون با فراهم شدن زمينه هاي سياسي اوليه براي بازگشت ثبات سياسي نسبي به كشور يمن، هرگونه بررسي و درك جامع از افق صلح و آرامش احتمالي در اين كشور، اولآ مستلزم آگاهي و شناخت عميق از علل گوناگون اين بحران و بخصوص تحليل و تبيين علائق راهبردي و مطالبات ژئوپليتيك مداخله كنندگان متعدد در امور آن كشور است و ثانيآ نيازمند بررسي و پيش بيني سناريوهاي احتمالي در سرنوشت سياسي مردم يمن است. لذا اين مقاله با تحليل و بررسي علائق راهبردي قدرتها در جهان اسلام و نيز تاكيد بر شناخت مجموعه اي از شرايط سياسي- فضايي حاكم بر علل مداخلات بازيگران سطوح مختلف ملي، منطقه اي و فرامنطقه اي موثر در تحولات كشور يمن، در پي آن است كه با تبيين سناريوهاي محتمل،تصويري تحقيقي از شرايط ميداني و چشم انداز ساختار سياسي آن كشور را عرضه نمايد.