بحران ژئوپليتيكي افراط گرايي در پاكستان و پيامدهاي آن براي جهان اسلام

هدف از انجام اين پژوهش، تبيين موضوع افراط گرايي در پاكستان به عنوان بحراني ژئوپولتيك از يك سو است كه نه تنها كشور پاكستان را با يك چالش جدي در شكل دهي دولت - ملت و حاكميت دوگانه مواجه كرده بلكه عملا كنترل بخش‌هايي از اين كشور را از دست دولت مركزي خارج كرده است و سپس بررسي پيامدهاي و تاثيرات اين بحران ژئوپولتيكي بر جهان اسلام است، چرا كه امروز پيامدهاي اين بحران را به خوبي و وضوح مي‌توان بر روابط پاكستان با همسايگان خود از جمله جمهوري اسلامي ايران و افغانستان و حتي هند از يك سو و بر ديگر مناقشات جهان اسلام از جمله بحران سوريه، حمله دولت سعودي به يمن و شكل دهي ائتلافات منطقه‌اي به محوريت عربستان سعودي مشاهده كرد. روش تحقيق توصيفي – تحليلي با استفاده از ابزار پرسشنامه اي خواهد بود. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد در حال حاضر پاكستان با سه چالش ژئوپوليتيكي مهم روبروست، اين سه چالش عبارتند از: 1- تروريسم وافراط گرايي مذهبي– قومي 2- دولت ضعيف و بحران اقتدار 3- دخالت قدرت هاي فرا منطقه اي.نتايج نشان مي دهد بحران افراط گرايي با منشا جغرافيايي پاكستان در بلند مدت نه تنها تهديدي براي رشد خشونت در اين كشور قلمداد مي گردد، بلكه اين بنيادگرايي بعنوان سرچشمه اي برايس جريانات افراط گرايي منطقه اي و حتي كل جهان اسلام تلقي مي گردد. بر اساس برخي تفاسير نوين از مفهوم ژئوپوليتيك، قدرت بحران‌سازي يا امنيت‌زايي يك منطقه ژئوپليتيك به شدت متأثر از عوامل محيط جغرافيايي است، به گونه‏اي كه هرنوع فرآيند سياسي در اين جغرافيا به سرعت با پرخاشگري و خشونت ساكنان آن پيوند مي‏خورد. در واقع ژئوپليتيك مناطقي از پاكستان با توجه به محدوديت‌هاي ذاتي- ساختاري، موانع فرهنگي- فكري، رشد بي رويه جمعيت، كمبود امكانات مالي و تخصصي در جريان تاريخ، در حالت يا وضعيتي قرار گرفته است كه فاقد مقدورات و ملزومات ضروري رشد اوليه بوده است. امتزاج تداوم اين شرايط با ژئوپلتيك بحران‌ساز آن موجب ترويج و تعميق رفتار خشونت‌بار در اين منطقه شده است. از سوي ديگر اين ژئوپوليتيك بحران ساز، پيامدهايي را براي برخي كشورهاي همسايه همچون ايران و افغانستان و برخي مناقشات منطقه‌اي همچون بحران سوريه و يمن و ايجاد بهانه براي حضور نيروهايي فرامنطقه اي در غرب آسيا داشته است. در حال حاضر پاكستان با سه چالش ژئوپوليتيكي مهم روبروست، اين سه چالش عبارتند از: 1- تروريسم وافراط گرايي مذهبي– قومي 2- دولت ضعيف و بحران اقتدار 3- دخالت قدرت هاي فرا منطقه اي.اين مقاله با روش توصيفي- تحليلي در صدد بررسي بحران افراط گرايي در پاكستان و پيامدهاي آن براي جهان اسلام است.