كاربرد تحليل عاملي درشناسايي عوامل موثر بر روابط بين كارفرما و پيمانكار در راستاي بهبود شاخص هاي زمان، هزينه و كيفيت ساخت پروژه‌هاي عمراني

The Evaluation Model of the Effect of Considering Relationship between the Client and Contractor on Improving Time,Cost and Quality Indicators in the Construction of Civil Projects Using Factor Analysis

اين مطالعه به‎ دنبال يافتن راهكاري مناسب براي بدست ‎آوردن الگوي طراحي و اجراي مناسب و بهينه مي‎ باشد به نحوي‌ كه به طور كاملاً شفاف سياست پيمانكاران و كارفرمايان در مواجه با سه شاخص مهم هزينه، زمان و كيفيت ساخت در پروژه‎ هاي عمراني را مشخص ‎نمايد. در اين پژوهش ما ابتدا به جمع آوري مباني نظري با استفاده از روش مطالعات كتابخانه‎اي پرداخته و سپس از مطالعات ‌ميداني به منظور جمع‌ آوري داده ها از طريق تكميل پرسشنامه توسط افراد خبره استفاده مي كنيم. جامعه ‎آماري عبارت ‎است از اساتيد، كارفرمايان، پيمانكاران، مديران و كارشناسان عمران استان ‎البرز واقع در جمهوري اسلامي ايران. پس از دريافت پاسخ‌ مصاحبه‌ شوندگان از روش تحليل عاملي در محيط نرم افزار SPSS v.23، براي ارائه مدلي جامع در ارتباط با عوامل موثر بر روابط بين كارفرما و پيمانكار در راستاي بهبود شاخص هاي زمان، هزينه و كيفيت ساخت استفاده مي شود. نتايج نشان مي دهد كه عوامل موثر در روابط بين كارفرما و پيمانكار در راستاي بهبود ساخت در پروژه هاي عمراني را مي توان به سه شاخص قراردادي، اجرايي و ريسك تقسيم كرد. همچنين نشان داده شد شاخص قراردادي از بيش ترين درجه اهميت در ساخت پروژه هاي عمراني برخوردار است. رياضيات فازي با توجه به طبيعت پيوسته تصميمات ابزار مناسبي براي مدل سازي تأثير رعايت روابط بين كارفرما و پيمانكار بر تلفيقي از سه شاخص زمان، هزينه و كيفيت است، از طرفي اگر كيفيت در ساخت وجود نداشته باشد باعث خسارت به پروژه و در مرحله اي خسارت به كشور مي ‌شود. بنابراين مي ‌توان با بهره‎ گيري از تحليل عاملي براي ارزيابي مدل به تصويري روشن از كيفيت دست ‌يافت. لذا مدل تحليل عاملي حاصل از اين پژوهش مي تواند مديريت را در تصميم گيري ياري رساند.

This study is looking for a suitable procedure to achieve a suitable and optimum algorithm for designing and executing, so that apparently specified contractors and clients policy in the face of three indicators of time, cost and quality in construction of civil projects. In this research at first we collect theoretical concepts using library studies and next we use field studies to collect data through filling out the questionnare by the experts. Statistical society contains professors, clients, contractors, managers and civil experts located in Alborz province in Islamic Repulic of Iran. After receipting expert responses, factor analysis method in the environment of SPSS v.23 software is used, for presenting a comprehensive model. The model analyzed regarding effective factors on relationship between the client and contractor aimed at the time, cost and quality improvement in construction industry. Results shows that the effective factors on relationship between the client and contractor aimed at improving civil project construction could be devided to three indicators of contractual criterion, executive criterion and risk criterion. Also it is shown that contractual criterion has the most degree of importance in the construction of civil projects. Fuzzy mathematics according to the continuous nature of decisions is a suitable tool for modeling the the effect of relationship between the client and contractor on the incorporation of time, cost and quality indicators in construction, on the other hand lack of the quality in construction causes loss in project and in other phase also causes damage to the country. So with utilization of factor analysis for evaluating the model we are able to achieve the apparent image of the quality. So the factor analysis that is presented in this research can help the management in decision making.