ارزيابي نقش توريسم فرهنگي- مذهبي در رشد وتوسعه كلانشهر مشهد با رويكرد مديريتي

چكيده گردشگري وسيله‌اي است كه افراد را با مذاهب و فرهنگ‌هاي متفاوت به يكديگر پيوند مي‌دهد و به آنها كمك مي‌كند تا همديگر را با وجود تنش‌هاي سياسي و اجتماعى، بهتر درك كنند. از نظر سازمان جهاني جهانگردى (WTO)، مذهب به عنوان يكي از اصلي‌ترين انگيزه‌هاي سفر شناخته شده است.يكي از انواع گردشگرى، گردشگري مذهبي است. صاحب‌نظران صنعت گردشگري بر اين باورند كه به لحاظ موقعيت فرهنگي ـ مذهبي خاص ايران در ميان كشورهاي ديگر، گردشگري مذهبي نقش مهمي در رشد و توسعه محيطهاي شهري به ويژه شهرهاي مذهبي ايران مثل كلانشهر مشهد داشته است. كلانشهر مذهبي مشهد يكي از كانونهاي مهم فرهنگي- مذهبي در جهان اسلام است كه به دليل وجود مرقد هشتمين امام شيعيان جهان، سالانه بيش از 12 ميليون زائر ايراني و غير ايراني از آن ديدن مي كنند. از قرن هشتم ميلادي مشهد كانون همگرايي ميليونها مسلمان و زائر از خاور ميانه ،شرق چين،آسياي ميانه و آفريقا و... تاكنون بوده است.رشد و توسعه شهري(اجتماعي،اقتصادي،فرهنگي و كالبدي)مشهد بيشتر بر اثر نقش فرهنگي- مذهبي بوده كه بعد از شهرمكه در عربستان سعودي دومين كلان شهر مذهبي جهان از سوي مركز جهاني متروپليس شناخته شده است.اين مقاله به شيوه تحليلي – توصيفي نقش توريسم فرهنگي- مذهبي را در رشد و توسعه شهري مشهد بررسي واثرات آن را بر محيط شهري تحليل كرده است. نتايج اين مقاله بيانگر رشد شهري و اهميت كلانشهر مذهبي مشهد متاثر از فرهنگ و مذهب بويژه در چند دهه اخير بوده و آن را به دومين كلانشهر ايران ارتقا داده است.روندهاي موجود در رشد و توسعه مشهد بيانگرناپايداري در محيط شهري آن است.