بايسته هاي آموزش علوم اجتماعي از منظر عامليت انساني

برنامه درسي علوم اجتماعي، در پرتوي ديدگاههاي فلسفي مختلف، معاني متفاوت و كاركردهاي مختلف خواهد داشت. نوشتار حاضر بر آن است تا با تاكيد بر عامليت انساني و كانوني ساختن آن در رويكرد اسلامي عمل، اهداف و اصولي براي برنامه درسي علوم اجتماعي استنباط نمايد. در بخش نخست با استفاده از بسط مفهومي، اهداف واسطي تربيت در حوزه علوم اجتماعي بازتعريف شده اند و در بخش دوم با استفاده از روش استنتاجي تلاش شده است تا با توجه به ديدگاه انسان شناختي و معرفت شناختي رويكرد مذكور، اصولي براي برنامه درسي علوم اجتماعي استنتاج شوند. در نهايت، چرخش هايي چهارگانه در برنامه درسي علوم اجتماعي مورد بحث قرار گرفته اند. چهار هدف انديشه ورزي و كسب دانش و بينش نسبت به پديده هاي انساني، تدبير اخلاقي تمايلات دروني در عرصه هاي فردي و جمعي، قابليت درك زشت و زيبا در پديده هاي انساني و گرايش به امر زيبا و قابليت مشاركت و مداخله مؤثر اجتماعي از جمله اهداف برنامه درسي علوم اجتماعي اند. برخي اصول مطرح شده براي اين برنامه درسي نيز بدين قرارند: زمينه سازي تفسيرگري و گفتگو، پايبندساختن تفاسير به شواهد و تقويت پرسشگري حقيقت جويانه و نقادانه و ايجاد فرصتهايي براي خود تحليلي متربي از عمل خويش.

Social science in terms of philosophical views, has different meanings and functions. This paper attempts to infer aims and principles for this curriculum based on human agency in Islamic view of action. At first section, applying conceptual development approach, we redefine medial educational aims in social science area and at the second section, upon on philosophical foundations, we infer some principles for social science curriculum. After all, we propose some turns in social science curriculum. The educational aims of this curriculum are: Thinking and attaining knowledge and insight about human phenomena, moral managing desires in individual and social arena, recognition of beauty and ugliness in human phenomena and incline to beauty, and increasing student’s capacities for social contribution and intervention. In addition, some of principles of this curriculum are: planning for interpreting and dialogue, conditioning interprets to observations, reinforcement truth-searching and critical questioning, and preparing opportunities for students to think about their actions.