بررسي تأثير نفوذ پذيري پي بر ابعاد بهينه زهكش افقي در سد خاكي با هسته رسي

امروزه كاهش بارش و كمبود آب در دنيا مهندسان آب را بر آن داشته تا توجه بيشتري به سد سازي مخصوصا سد خاكي داشته باشند. زهكش در سد خاكي وظيفه مكش زهاب و در نتيجه ايمن كردن سد از خطرات ناشي از آنرا به عهده دارد. اين تحقيق اثر نفوذ پذيري پي بر ابعاد زهكش افقي در سد خاكي با هسته رسي را مورد مطالعه قرار داده است. روش تحقيق به اين صورت است كه يك سد خاكي با ارتفاع 50 متر با طول، ضخامت و ضرايب نفوذ پذيري متفاوت براي زهكش افقي و ضرايب نفوذ پذيري متفاوت براي پي مدل شد و با توجه به تغيير پارامتر ها، دبي عبوري از پي در پنجه سد و دبي عبوري از زهكش روند يابي شده است. مشاهده شد با افزايش قدرت مكش زهكش افقي (افزايش طول، ضخامت و ضريب نفوذ پذيري)، دبي عبوري از پي كاهش مي يابد. در بررسي موقعيت خط فرياتيك مشاهدات حاكي از افزايش فاصله بين شيب پايين دست و خط فرياتيك در اثر افزايش طول زهكش افقي مي-باشد. در نتيجه با افزايش طول زهكش افقي شيب پايين دست سد پايدار تر خواهد شد. تأثير زهكش افقي در كاهش زهاب پي مي-تواند بسيار بيشتر از ديوار آب بند باشد. بطوريكه ديده شده است تعبيه زهكش افقي با نفوذ پذيري مناسب و طول ماكزيمم باعث كاهش 90 درصد از دبي پي مي شود درصورتيكه پرده آب بند بطول تمام ارتفاع پي باعث درصد بسيار متفاوتي از كاهش آن مي شود (حداقل 5/ 1 و حداكثر 91 درصد ). 91 درصد كاهش تنها در صورتي رخ داده است كه نفوذ پذيري پي ماكزيمم مقدار (5-10 متر بر-ثانيه ) را دارد اما90 درصد كاهش در اثر تعبيه زهكش براي تمامي مقادير نفوذ پذيري پي رخ داده است. در نهايت توصيه مي شود در پي هاي كم نفوذ طول زهكش افقي به ميزان يك چهارم فاصله بين شيب پايين دست و شيب هسته و در پي هاي پر نفوذ ماكزيمم مقدار طول زهكش افقي لحاظ شود.