تأثير ايده تأسيس دانشگاه و رويكرد علمي دانشگاه جندي‌شاپور بر ساختار مراكز علمي پس از آن

Jundi shapour’s Effect on University’s Building’s Idea in Islamic Countries and the Entire World

دانشگاه جندي(گندي) شاپور را به عنوان نخستين دانشگاه جهان باستان مي‌شناسند كه در زمينه‌هاي علمي و به ويژه پزشكي آميخته‌اي از دستاوردهاي ملت‌هاي جهان باستان به شمار مي‌رفته است. مجموعه علمي و فرهنگي كه در زمان خود، به صورتي شگفت‌انگيز نقش دانشگاه بين‌المللي را بازي كرد و مهم‌تر از همه اينكه در بهره‌گيري از علوم ملل ديگر نيز درهاي خود را گشود و دستانش را براي گرفتن داده‌هاي علمي ديگر ملل دراز نمود. با وجودي كه اين دانشگاه در طي فتح ايران توسط مسلمانان، ركود طولاني مدتي را تجربه كرد اما در سال 1334ش در ساحل رود كارون، دانشگاهي با اين نام در شهر اهواز احداث گرديد تا يادآور جايگاه علمي پيشينه خويش باشد. البته باكمي تفاوت مكانيِ كه اهواز جايگزين دزفول در مقر دانشگاه گرديده است. با اين پيشينه در تأسيس دانشگاه جهاني، چگونگي ساخت دانشگاه و تدوين محتواي دروس دانشگاهي با توجه به ساختار درسي و علمي دانشگاه گندي شاپور موضوع مهمي به شمار مي‌رود. مقاله پيش‌رو نيز به دنبال ارتباط ايده ساخت دانشگاه گندي شاپور و مراكز علمي در سرزمين‌هاي اسلامي است. به طوري كه در دوران خلفاي عباسي ساخت و تأسيس بسياري از مدارس و مراكز علمي و پزشكي متأثر از دانشگاه گندي شاپور بوده است. نكته مورد نظر در اين مقاله، رويكرد و عملكرد دانشگاه گندي شاپور پس از دوره ساساني است. فرضيه مقاله‎اي ن است كه دانشگاه گندي شاپور در دو مرحله به حيات خود ادامه داد مرحله اول توليد علم و مرحله دوم صدور علم و دانش‌آموختگان آن به سرزمين‌هاي ديگر. به اين ترتيب اين مركز علمي گرچه به لحاظ مركزيت اهميت خود را از دست داد اما تأثير علمي و فرهنگي آن متوقف نگرديد.

Jundi shapour scientific school has been the first university in the world. In fact this center has an important role in Middle East’s cultural, social and more important than, scientific evolutions. Medicine and philosophy were two effective branches in this university but medical affairs have been more important because this trained many students in medical sciences. One of considereable role of jundi shapour has been science production and expansion. According to Jundi Shapour attitude, many of its alumni have been an important role in developing medical sciences, Iranian culture and civilization all of the world especially Islamic era. This paper focused on two levels of Jundi Shapour’s life; first it’s height and second it’s stagnation, based on this attitude this paper presents that Jundi Shapour passed two level first science production then training many students and exporting them to all of the world therefore Jundi Shapour hasn’t recession but just it’s scientific center role has been transferred.