تحليل ساختار فضايي كالبدي مسجد جامع (خان) شهركرد

The structure of the Jameh, Mosque (Khan) of Shahrekord , Qajar

در گذشته جوامع اسلامي وجود مسجد جامع تعريف كننده ي مفهوم شهر بود .از آنجا كه طراحي شهري بايد براساس الگوهاي اسلامي صورت پذيرد و در معماري و شهرسازي گذشته ايران اين امر به خوبي ميسر شده بود، بررسي و كنكاش عناصر هويت بخش شهر اسلامي در معماري گذشته ايران به منظور احياي آن در معماري اسلامي امروز، ضروري به نظر مي رسد . مسجد، يكي از عناصر مهم و تاثيرگذار در شهرهاي اسلامي است. مسجد جامع (خان) شهركرد يكي از قديمي ترين بناهاي شهر شهركرد است كه در محله ي علياي شهركرد واقع شده است،. اين مسجد ‌نمادي از ذوق و هنر معماري اسلامي است كه در سال 1270 ه.ق ساخته شده است و تنها مسجد چهار ايواني در استان چهارمحال و بختياري محسوب مي شود. با وجود اهميت اين مسجد، به دليل ناكافي بودن پژوهش ها در مورد مسجد جامع شهركرد، همچنان ساختار فضايي كالبدي آن تحليل نشده است، بنابراين تحليل ساختار فضايي كالبدي مسجد جامع (خان) شهركرد هدف اين پژوهش است. روش تحقيق به كار رفته در اين پژوهش توصيفي تحليلي است و با مطالعات ميداني و مستند نگاري، اطلاعات پژوهش گردآوري شده است. بررسي هاي انجام شده بيانگر تحليل پيشينه تاريخي مسجد جامع شهركرد، سبك معماري ، ساختار فضايي كالبدي و معرفي اندام هاي مسجد است.

In the past, in Islamic societies, the definition of the city equals to the definition of the city s Grand Mosque. Since the urban design should be based on Islamic patterns, and since it was clear in Iran’s architecture and urban planning, it seems necessary to surveying identity of the Islamic city of Iranian Architecture in Islamic architecture in order to revive it today . Mosque is one of the important and influential elements in Islamic cities. During the history of formation of Islamic cities, mosques, as important public and popular spaces, always have had multiple social, economical, political and structural functions and have vital role in the people’s lives. Jameh, Mosque (Khan) of Shahrekord, is one of the oldest buildings in ShareKord which is located at Olia district of ShahreKord and is one of the most uique Iranian mosques. It is a symbol of virtue and art of Islamic architecture which is built in 1270 Ah, that is belonged to Qhajar era . This mosque is considered as the only mosque with four porches in Chaharmahal and Bakhtiari . Despite the importance of the Jameh, Mosque (Khan) of Shahrekord, its Physical spatial structure does not analyzed due to inadequate studies regarding this mosque. Therefore, we aim to analyze the physical spatial structure of the Jameh, Mosque (Khan)of Shahrekord Analytical-descriptive approach is used in this study and, the survey information was gathering with field study and documentary writing. Performed studies are demonstrating historical background analysis of Jameh, Mosque (Khan) of Shahrekord, architectural style, physical spatial structure and introduction of mosque’s organs.