مطالعه‌ي تطبيقي عناصر و ويژگي‌هاي ساختاري ديباچه مرزبان نامه با ويژگي‌ها و عناصر مقدمه ها در متون جديد

در نگارش پيش‌گفتار يا مقدمه‌ي پژوهش‌ها و تأليفات عصر حاضر از اصولي تعريف شده تبعيت مي‌شود كه عبارت‌اند از: بيان مسأله و ضرورت تحقيق، بيان پيشينه يا ادبيات تحقيق، گزارشي از مراحل انجام كار يا روش كار، تعيين محدوده‌ي پژوهش و فهرست مطالب، فرضيه تحقيق و .... اما در متون قديم اين ديباچه‌ها بودند كه متكفّل پرداختن به چنين اصولي به شمار مي‌آمدند. ديباچه كه به مناسبت آرايش خطبه‌ي كتاب را نيز گويند، قدمتي به درازاي تأليف دارد. ديباچه در متون قديم، از نظر ساختار شكلي، عناصر و قالب‌هاي نسبتاً ثابتي داشته است. شايد در بادي امر به نظر برسد كه نظام‌مندي وروش‌مندي در تأليف و تحقيق، محصول دنياي مدرن است و متون نگارش‌يافته در قرون ماضيه از اين امتياز عاري اند؛ اما ما در پژوهش حاضر با بررسي ويژگي‌هاي ساختاري و محتوايي ديباچه‌ي مرزبان‌نامه و مقايسه‌ي آن با اجزا و اركان مقدمه‌هاي متون جديد نشان خواهيم داد كه گر‌چه اين اثر متني كهن محسوب مي‌شود كه در قرن هفتم هجري نوشته شده‌است؛ اما هم‌چون ساختارهاي مقدمه‌ي متون و پژوهش‌هاي عصر حاضر همه‌‌‌ي اجزا و اركان مورد نظر را در خود دارد.