ارزيابي خشكسالي بر اساس شاخص¬هاي SPI و SPEI و ارتباط آنها باخشكسالي منبع آب زيرزميني (مطالعه موردي: جيرفت)

شاخص¬هاي خشكسالي SPI و SPEI به¬ ‌منظور پايش خشكسالي هواشناسي توسعه يافته‌اند. هدف از پژوهش حاضر، مقايسه وضعيت خشكسالي بر اساس شاخص‌هاي مبتني بر بارندگي و همچنين مبتني بر بارندگي و تبخير و تعرق و بررسي خشكسالي منابع آب‌هاي زيرزميني در منطقه جيرفت است. در اين راستا چهار ايستگاه هواشناسي انتخاب شد. تبخير و تعرق پتانسيل به منظور استفاده در شاخص SPEI با روش هارگريوز محاسبه شد و سپس مقادير شاخص SPI و SPEI در مقياس‌هاي زماني (1، 3، 6، 9، 12، 24 و 48 ماهه) با استفاده از نرم‌افزار R تعيين شد. سپس به تحليل همبستگي مقادير محاسبه شده شاخص SPI و SPEI پرداخته شد. پس از آن، مقدار شاخص GRI براي دوره‌هاي ماهانه، فصلي و سالانه محاسبه شد. بر اساس نتايج به¬دست آمده همبستگي بالايي بين شاخص¬هاي خشكسالي SPI و SPEI مشاهده مي¬شود. به طور كلي بيشترين همبستگي بين اين دو شاخص در ايستگاه ميانده با ارتفاع 641 درمقياس زماني 48 ماهه با ضريب 928/. مي‌باشد كه در سطح 1 % معني‌دار مي¬باشد. كمترين همبستگي نيز بين اين دو شاخص در ايستگاه كهنك شيباني با ارتفاع 546 در مقياس 1 ماهه با ضريب 667/. مي‌باشد كه در سطح 1% معني‌دار است. به نظر مي¬رسد كه كاهش همبستگي بين شاخص¬هاي SPI و SPEI ناشي از افزايش تبخير و تعرق محاسبه‌شده مي‌باشد. با توجه به نتايج حاصل از محاسبه شاخص GRI با اطمينان مي¬توان نتيجه گرفت كه خشكسالي آب زيرزميني و افت شديد منابع آب زيرزميني بر اساس اين شاخص در منطقه رخ‌داده است. مقدار اين شاخص در سال‌هاي اوليه دوره آماري مثبت و در سال¬هاي انتهايي منفي مي‌باشد كه نشان‌دهنده افت شديد سطح آب‌هاي زيرزميني در طول دوره آماري است.