بررسي و مطالعه اثر عمليات سرد كردن زير صفر عميق برسختي و رفتار سايشي فولاد ابزار H13

در فولادها با افزايش درصد كربن و عناصر آلياژي، دماهاي شروع و پايان استحاله مارتنزيتي كاهش مي‌يابند. لذا پس از عمليات حرارتي كوئنچ و تمپر معمول، مقداري آستنيت در ساختار باقي خواهد ماند. اين فاز كه فازي نرم است باعث كاهش سختي ، مقاومت سايشي و ناپايداري ابعادي مي‌گردد. يكي از روش‌هاي مورد استفاده براي كاهش و يا حذف آستنيت باقيمانده استفاده از عمليات زيرصفر عميق مي‌باشد. فولاد ابزار H13 از جمله فولاد‌هايي است كه در آن پس از عمليات حرارتي معمول مقداري آستنيت در ساختار آن باقي خواهد ماند. در اين پژوهش تاثير نگهداري در دماي 196- درجه سانتي گراد به مدت زمان‌هاي 24 ، 48 و 72 ساعت بر ساختارميكروسكوپي، ميزان سختي و مقاومت به سايش بوسيله آزمون‌هاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل حاكي از افزايش سختي و مقاومت سايشي بترتيب در حد 8% و 43% براي نمونه هاي نگهداري شده به مدت 72 ساعت در دماي 196- درجه سانتي گراد مي‌گردد. بررسي سطوح و ذرات حاصل از سايش نشان ميدهدكه مكانيزم غالب در عمليات حرارتي كوئنچ و تمپر معمول سايش چسبان شديد و در عمليات زيرصفر عميق سايش چسبان ضعيف به همراه تريبوشيميايي مي‌باشد.