قابليت گياه پالايي گونه زبان گنجشك ) Fraxinus excelsior L ( در سپرهاي ساحلي

The phytoremediation potential of Fraxinus excelsior in riparian buffer zones

امروزه كشاورزي از مهمترين منابع آلوده كننده آب ميباشد. آلودگي آبي كه در اثر فعاليتهاي كشاورزي ايجاد ميشود، بيشتر به دليل استفاده از كودهاي شيميايي، آفتكشها و علفكشها است. نيترات و فسفات از جمله دو آلاينده مهم هستند كه توسط كودهاي شيميايي ايجاد، و سبب آلودگي منابع آب ميشوند. تكنيكهاي مختلفي براي پاك كردن محيط زيست از فلزات آلوده كننده وجود دارد كه اكثر اين تكنيكها بسيار پر هزينه، زمانبر و مخرب محيط زيست هستند. در اين ميان سامانههاي اگروفارستري با داشتن كاركرد سپر ساحلي توسط فرآيند گياه پالايي، روشي جديد براي پالايش آلودگي ناشي از سيستمهاي كشاورزي است. در اين پژوهش جهت بررسي قابليت گياه پالايي گونه زبان گنجشك ( Fraxinus excelsior .L ( در سپرهاي ساحلي در سه چرخه زماني، در مقايسه با نمونه شاهد )خاك بدون گياه( 51 ميليگرم در ليتر نيترات و فسفات به صورت همزمان، -11- آزمايشي انجام شد. در اين راستا با استفاده از سه غلظت 5 در غالب طرح بلوك كاملاً تصادفي در سه تكرار به بررسي پرداختيم. نتايج نشان داد گونه زبان گنجشك قابليت بالايي در حذف آلاينده نيترات و فسفات از خود نشان ميدهد و اختلاف مقادير جذب نيترات و فسفات، در چرخه زماني اول و 11 و 51 ميليگرم در ليتر در ، دوم و سوم وجود دارد، بهطوريكه حداكثر ميزان جذب نيترات و فسفات در سه غلظت 5 چرخه زماني اول به ترتيب به ميزان 11 ميليگرم در /56 ،5/99 ،2/ 11/99 ميليگرم در ليتر نيترات و 11 ،6/11 ،2/9 ليتر فسفات رخ ميدهد. ميزان جذب نيترات و فسفات در چرخه دوم و سوم روند نزولي داشته است. همچنين تفاوت معنيداري بين ميزان جذب آلاينده توسط گونه مذكور و نمونه شاهد)خاك بدون گياه( مشاهده شد . استفاده از زبان گنجشك، راهكاري مناسب براي حذف آلايندههاي نيترات و فسفات محسوب ميشود كه علاوه بر هزينه كم، فناوري ساده، در اصلاح و بهبود محيط زيست نقش موثري دارند

Nowadays, agriculture is one of the most important resources of polluting water. Water pollution that is created from agriculture activities is mostly due to the use of chemical fertilizer, pesticides and herbicides. Nitrate and phosphate are two significant pollutants which are created from chemical fertilizer, and cause surroundings pollution including water resources. There are different techniques for cleaning environment from polluted metals that most of these techniques are very costly, time-consuming and destructive for environment. Among these, buffer zones function of agroforestry systems with phytoremediation process is a new method of cleaning the pollution caused by agriculture system. In this research a test was carried out in order to study the phytoremediation ability of Fraxinus excelsior type in buffer zones in three time-cycles. In this regard three densities of 5, 10 and 50 ml/L of NO3 and PO4 in the randomized complete block pattern are survived, in three repelication, simultaneously. Results showed that the type of Fraxinus excelsior represents high potential to remove nitrate and phosphate pollutants. There are differences in nitrate and phosphate absorption in first, second and third time-cycles, as, the maximum absorption of NO3 and PO4 in three densities of 5, 10, 50 ml/L in the first time-cycle are 2.9, 6.13 and 33.97 ml/L for NO3 and 2.41, 5.97 and 33.56 ml/L for PO4 respectively. There was a downward trend for NO3 and PO4 absorption in second and third cycles. Also, a significant difference was observed from the view point of pollutant absorption by the aforesaid type and theme sample (unplanted soil). Using Fraxinus excelsior is the suitable solution for removing NO3 and PO4 pollutants. In addition, the low cost and simple technology have a key role for improving the environment.