ابعاد و مؤلفه‌هاي اخلاق پژوهش در نظام‌هاي آموزشي

هدف پژوهش حاضر، تبيين ابعاد و مؤلفه‌هاي اخلاق پژوهش در نظام‌هاي آموزشي است تا بتواند سهمي در افزايش دانش‌هاي بنيادين در اين حوزه معرفتي داشته باشد. روش اين پژوهش از نوع بنيادي- كاربردي و روش مطالعه توصيفي – تحليلي از نوع (اسنادي) است. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه رابطه علم و تحقيق را مي‌توان از دو جنبه مورد بررسي قرار داد: رابطه علم و تحقيق با ارزش‌هاي درون تحقيق (حاكميت ارزش‌هاي اصيل و احترام متقابل در جوامع علمي و عدم توسل به جحد و جمود در تبادل نظرات) رابطه علم و تحقيق با ارزش‌هاي برون تحقيق (ترسيم كمال حقيقي براي عالم) است. از نظر آموزه‌هاي اسلامي، مهم‌ترين مؤلفه‌هاي اخلاق پژوهش مشتمل بر انگيزه الهي، امانت‌داري در پژوهش، رعايت اولويت‌هاي پژوهشي، پرهيز از شتاب‌زدگي، تواضع و فروتني و احترام به پژوهشگران سابق است؛ بنابراين مي‌توان مسؤوليت‌هاي اخلاقي پژوهشگران را به دو دسته ويژگي‌هاي فردي و مسئوليت‌هاي حرفه‌اي تقسيم كرد. ويژگي‌هاي فردي شامل صداقت، تعهد، قانون مداري، مسئوليت‌پذيري اجتماعي، انگيزش و پشتكار و صبوري، روحيه همكاري و كار گروهي در پژوهش و مسؤوليت‌هاي حرفه‌اي پژوهشگران شامل مسئوليت در برابر جامعه، حاميان، همكاران، آزمودني‌ها، موضوع پژوهش، جمع‌آوري و تحليل داده‌ها و انتشار يافته‌ها است.