كليدواژه :
پگماتيت , كانسار رگه اي , كاني‌هاي صنعتي , مشهد.
چكيده فارسي :
مطالعه پگماتيت‌ها داراي اهميت ويژه‌اي در پژوهش‌هاي زمين‌شناسي، كاني‌شناسي و زمين‌شناسي اقتصادي هستند. كاني‌شناسي پگماتيت‌هاي جنوب مشهد ساده بوده و عمدتاً از كاني‌هاي اصلي كوارتز، فلدسپار، مسكوويت و در مواردي بيوتيت و كاني‌هاي فرعي گوناگوني مانند بريل، تورمالين و كمي آپاتيت، گارنت (اسپسارتين - آلماندين)، لپيدوليت و كلمبيت تشكيل شده‌اند. اين پگماتيت‌ها با سن مزوزوييك، داراي تركيب مشابه گرانيتوييدهاي تيپ S و پر آلومين وابسته به ناحيه برخورد قاره‌اي هستند. از نظر طبقه‌بندي انواع پگماتيت‌ها بر اساس عمق تشكيل، پگماتيت‌هاي جنوب مشهد از نوع پگماتيت‌هاي با عمق زياد هستند. همچنين، از نظر ساختاري اين پگماتيت‌ها از نوع ساده بوده و تنها در منطقه خواجه مراد از نوع پگماتيت‌هاي پيچيده هستند. از نظر زمين‌شناسي اقتصادي عناصر كميابي مانند ليتيم، سزيم و تانتاليم در اين پگماتيت‌ها وجود دارد. رگه‌هاي پگماتيتي در چند مرحله تشكيل شده‌اند. پگماتيت‌ها از نظر ساختاري ابعاد مختلفي داشته و اغلب كم ضخامت و با شيب زياد بوده و قابليت معدنكاري به‌صورت استخراج رگه‌اي را ندارند.
چكيده لاتين :
Study of pegmatites has special importance in geological, mineralogical, and economic geology researches..Mineralogy of pegmatite from the south Mashhad is simple and it is mostly including of major minerals of quartz, feldspar, muscovite, and biotite in some cases, and different minor minerals of beryl, tourmaline, some apatite, garnet (spessartine - almandine), lepidolite, and columbite.These Mesozoic pegmatites have a similar composition with the S-type and peraluminous granitoids of collisional environment. Regarding the pegmatites classification based on the formation depth, pegmatites of the south Mashhad are of high depth pegmatites. In addition, these pegmatites are structurally of simple pegmatite type, except for Khajeh Morad samples which are composite pegmatite type. Regarding the economic geology, these pegmatites contain rare elements of lithium, cesium, and tantalum. Pegmatite dikes have occurred in several stages. They have structurally different dimension, with low thickness and high slope, and it is not possible to extract them by vein mining.
