مطالعه اي مقايسه اي بر قابليت دو محصول نانو و باكتري هاي محرك رشد گياه بر كاهش تحرك و گياه فراهمي سرب

A comparative study on the ability of two nano productions and plant growth promoting bacteria with respect to reduce in lead (Pb) mobility and phytoavailability

مطالعات متعددي به منظور تعيين بهترين روش مديريتي براي خاك هاي آلوده به فلزات بالقوه سمي و خطرناك با هدف كنترل ورود اين آلاينده ها به زنجيره هاي غذايي انجام شده است. نقطه ي تمركز اصلي اين مطالعات را بررسي اثر مواد مختلف زيستي و غيرزيستي بر روي كاهش تحرك و زيست فراهمي آلاينده هاي مزبور تشكيل مي دهد. به منظور مقايسه ي اثر دو محصول نانو، نانوذرات سيليس و زئوليت (در سطح 200 ميلي گرم در كيلوگرم) با دو باكتري محرك رشد گياه (باسيلوس سيفنسيس و سودوموناس فلورسنس ) بر تحرك و گياه فراهمي سرب در يك خاك آلوده ي تحت كشت با گياه آفتابگردان تحقيقي بصورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در شرايط گلخانه اجرا گرديد. درجه ي تأثير تيمارهاي مورد مطالعه بر تحرك و گياه فراهمي سرب بر اساس فاكتور تحرك، گياه فراهمي، شاخص انتقال و غلظت سرب در گياه مورد مقايسه قرار گرفت. يافته هاي اين تحقيق نشان داد كه اگرچه تيمارهاي مورد مطالعه منجر به كاهش فاكتور تحرك سرب شدند اما تنها تيمار سودوموناس+نانوزئوليت اختلاف معني داري با تيمار شاهد داشت (96/ 31 درصد كاهش نسبت به شاهد). تيمارهاي مورد مطالعه همچنين در اكثر موارد بطور معني داري گياه فراهمي سرب و فاكتور انتقال آن از ريشه به اندام هوايي را كاهش دادند كه نقش نانوذرات مورد مطالعه از نظر كاهش فاكتور انتقال سرب پررنگ تر از باكتري هاي محرك رشد گياه بود اين در حالي است كه اين دو نوع اصلاح كننده از نظر كاهش گياه فراهمي سرب و نيز غلظت آن در گياه اختلاف معني داري باهم نداشتند.