بررسي و مدلسازي عكسالعمل عنصر سرب نسبت به روي در ورقه تخت سليمان با استفاده از روش خوشه بندي

Investigation and mapping of the Zinc reaction towards Lead increasing using clustering algorithm: A case study of Takhte-soleyman district

كلاسه بندي دادههاي ژئوشيميايي به گروههاي مختلف جهت شناسايي مناطق داراي پتانسيل كانيزايي خاص، يك گام بسيار مهم در اكتشافات ژئوشيميايي در مقياس ناحيه اي محسوب ميشود. يكي از روشهاي معروف براي دسته بندي دادهها، روش K-means ميباشد كه براساس يك معيار فاصله، دادهها را به K دسته تقسيم ميكند. براي محاسبه K بهينه از روشهاي گوناگوني استفاده ميشود. يكي از روشهاي معتبر، استفاده از شاخص Silhouette Width ميباشد كه طبق آن هر چه مقدار S به 1 نزديكتر باشد، از اهميت بيشتري برخوردار است. اين مطالعه، به بررسي عكس العمل عنصر سرب نسبت به روي در داده هاي ژئوشيميايي رسوب آبراههاي برداشت شده از ورقه تخت سليمان با استفاده از روش K-mean پرداخته است كه با محاسبه شاخص Silhouette Width، مشخص شد كه k=4 به عنوان بهينهترين مقدار براي تعداد دسته ها ميباشد. علاوه بر آن، با افزايش عيار عنصر روي، عيار عنصر سرب نيز افزايش يافته است. در نهايت با ترسيم نقشه آنومالي مربوط به عكسالعمل عنصر سرب نسبت به روي، چهار جامعه زمينه پايين، زمينه بالا، آنومالي ضعيف و آنومالي قوي حاصل شد.

Classification of geochemical data into reasonable clusters in order to demonstrate target areas of specific metal mineralization is a so much promisisng step in regional geochemical explorations. K-means algorithm is one of the well-known clustering techniques by which data are divided into K clusters based on the distance. There are diversity of methods to calculate the optimal K. Using “Silhouette Width” index can lead to calculation of optimal K due to proximity to 1. This study deals with the investigation of Zn reaction towards the Pb increasing in stream sediment samples which are collected from Takhte-soleyman district by applying the K-means algorithm. Calculation of “Silhouette Width” index shows that K=4 is the most optimal K for data clustering. Besides, increasing Zn values resulted in increasing Pb values. Finally, anomaly map based on the reaction of Zn towards Pb was produced and four geochemical populations including low background, high background, weak anomaly and strong anomaly were obtained.