مطالعه زمين شناسي، كاني شناسي و ژنز كاني سازي آهن در منطقه موئيل، جنوب شرق مشكين شهر، استان اردبيل (شمالغرب ايران)

Study of geology, mineralogy and genesis of iron mineralization in Moeel area, southeast of Meshkinshahr, Ardebil province.

كانسار آهن موئيل در 12 كيلومتري جنوب شرق مشكين شهر واقع شده است. كاني سازي آهن به صورت لايه اي و فضاپركن در اطراف سه چشمه ژئوترمال فعال، در امتداد يك زون برشي گسلي داخل دريفت هاي يخچالي-رودخانه اي عمدتاً با تركيب آندزيتي كه به عنوان سنگ ميزبان عمل كرده است، رخ داده است. بررسي هاي مينرالوگرافي نشان داده است كه گوتيت و هماتيت كاني هاي كانسنگي اصلي تشكيل دهنده كانسار بوده كه توسط مقادير كمتري از ليمونيت، لپيدوكروسيت و جاروسيت همراهي مي شوند. كاني هاي باطله اصلي نيز شامل كلسدوني، كاني هاي رسي (كائولينيت) مي باشند كه بعضاً توسط مقادير كمي از ژيپس همراهي مي شوند. كاني هاي كانسنگي عمدتاً بافت هاي جانشيني باقي مانده، جانشيني، سودومورف، كالوفرم، خوشه انگوري، جعبه اي و اسفنجي را به نمايش مي گذارند. تلفيق يافته هاي بدست آمده از روابط صحرايي، بررسي هاي مينرالوگرافي و مطالعات ژئوشيميايي حاكي از آن هستند كه اين ذخيره تحت شرايط اكسيدان شديد و اسيدي تشكيل شده است. بررسي هاي بيشتر مشخص كرده است كانسنگ هاي آهن از نظر ژنتيكي مرتبط با سنگ هاي دربرگيرنده بوده و فرايندهاي ژئوترمال و سيستم هاي شكستگي در سنگ هاي ميزبان نقش مهمي در آبشويي و تمركز آهن در طي تشكيل اين ذخيره دارند. حضور جلبك هاي فراوان در داخل حوضچه هاي اطراف چشمه هاي آبگرم در طول مسيرهاي آب هاي جاري نقش مهمي را در تجمع، تثبيت و نهشت ذرات كالوئيدال Fe(OH)3 ايفا نموده است. فرايندهاي بيومينراليزاسيون (دخالت ميكرواورگانيسم ها) ممكن است سهم كوچكي در تثبيت و نهشت آهن در اطراف چشمه هاي آبگرم داشته باشد.