بررسي جامعه‌شناختي رويكردهاي جنسيتي در فضاي شهري (مطالعه موردي مسائل زنان در پارك‌هاي منطقه 4 شهرداري تهران)

شواهد بسياري در حوزه‌هاي مختلف پژوهش دانشگاهي در دست است كه نشان مي‌دهد زنان و مردان، فضاي زندگي خود را به شكلي متفاوت از يكديگر درك و تجربه مي‌كنند و به كار مي‌برند. فضاهاي زندگي شهري امروز به محيط مردانه بيشتر نزديك‌اند و تحقيقات و تجربيات بشري نشان داده است كه زنان از شرايط نامساعد محيط‌هاي ساخته‌شده، رنج مي‌برند. شناسايي نيازهاي زنان در فضاي شهري گامي مهم در جهت حضورپذيري اين افراد در فضاهاي شهري است. اين مقاله رويكردهاي جنسيتي در فضاي شهري را با تمركز بر فضاي پارك‌هاي (منطقه 4 شهرداري) به عنوان فضاي عمومي مطرح و مورد بررسي قرار داده است. پارك‌ها يكي از مراكز مهم فضاي شهري هستند كه علاوه بر جنبة بهداشتي و رواني، در توسعة پايدار شهري و بهبود كيفيت زندگي اهميت بسزايي دارند. هدف از اين تحقيق بررسي نيازها و مشكلات زنان در پارك‌هاي منطقه 4 شهرداري است. در اين تحقيق از روش پيمايشي استفاده شده است. براي جمع‌آوري اطلاعات از ابزار پرسش‌نامه استفاده شده كه بين 400 زن به عنوان حجم نمونه از جامعه آماري زنان بالاي 20 سال ساكن منطقه 4 شهرداري تهران، توزيع شده است. سپس پرسش‌نامه‌ها با نرم‌افزار spss مورد تحليل قرار گرفتند. در كنار ابزار پرسش‌نامه از مشاهده نيز استفاده شده است. نتايج حاصل از داده‌ها نشان مي‌دهد كه هرسه فرضيه با متغيرهاي امنيت، طراحي و معماري و تفكيك جنسيتي مورد تاييد قرار گرفته‌اند. با توجه به نتايج به دست آمده زنان از امنيت كافي در پارك‌ها برخوردار نيستند، در طراحي و معماري پار‌ها به ويژگي‌هاي زنان توجه نشده است، فرهنگ حاكم جامعه و به‌خصوص پوشش بانوان محدوديت‌هايي را براي آنها در استفاده از امكانات پارك به وجود آورده است و همچنين زنان ساكن منطقه 4 به دليل دوري راه به پارك بانوان دسترسي مناسبي ندارند و بسيار مايلند در منطقه سكونت خود پارك بانوان احداث شود يا قسمتي از پارك‌ها به خانم‌ها اختصاص داده شود.