شهر دوستدار زن، سنجش ميزان تحقق معيارها از تئوري تا عمل (نمونه موردي: دو منطقه از شهر تهران)

زنان به دليل ويژگي‌هاي زنانه خود محدوديت بيشتري در استفاده از فضاهاي شهري دارند. از اين رو، امروزه برنامه‌ريزي شهري به ابعاد جنسيتي حساسيت نشان مي‌دهد و با مطرح كردن مفاهيمي همچون شهر دوستدار زن، برابري جنسيتي و گوناگوني، فكر و اقدامات برنامه‌ريزي متعارف را به چالش مي‌كشد. هدف اين پژوهش در ابتدا بررسي معيارهاي شهر دوستدار زن و سپس سنجش و مقايسه ميزان تحقق اين معيارها در مناطق 3 و 12 شهر تهران (دو منطقه با ساختار اجتماعي و اقتصادي متفاوت) و در نهايت ارائه راهكارهاي برنامه‌ريزانه براي نزديك شدن به تحقق عدالت اجتماعي در بستر جنسيتي فضاهاي شهري است. اين تحقيق از نوع توصيفي و كيفي است و روش جمع‌آوري اطلاعات، در بخش نخست پژوهش، مطالعات كتابخانه‌اي و در بخش دوم آن، تلفيقي از مصاحبه با متخصصين، بررسي اسناد كتابخانه‌اي و بررسي ميداني است. بر اساس نتايج اين سنجش به نظر مي‌رسد، علي‌رغم پژوهش‌هاي متعددي كه طي سال‌هاي اخير پيرامون اين موضوع صورت گرفته، در عمل همچنان فاصله زيادي با اين معيارها و همچنين فاصله زيادي بين زنان با پايگاه‌هاي اجتماعي متفاوت از اين حيث وجود دارد. اقدامات محدود صورت‌گرفته در زمينه زيرساخت‌هاي شهر دوستدار زن تنها به عرصه كالبدي محدود شده (حمل و نقل عمومي، پارك و فضاهاي ورزشي، امكانات مربوط به نگهداري كودكان و...) و به لحاظ توزيع فضايي نيز ناكافي و نامتوازن بوده و در خصوص امنيت و ايمني زنان در فضاهاي شهري نيز خلأ مشاهده مي‌شود. با توجه به مطالعات صورت‌گرفته در اين پژوهش، پررنگ‌ترين مسأله عدم تغيير چشمگير مناسبات قدرت در شهر است و در اين راستا برنامه‌هاي توانمندسازي زنان و مشاركت آنها در فرآيند توسعه و تصميم‌گيري، نقش اساسي در رسيدن به عدالت اجتماعي نه فقط بين زنان و مردان بلكه در بين خود زنان با در نظر گرفتن گوناگوني اين گروه در فضاهاي شهري و تحقق شهر دوستدار زن ايفا مي‌كند.