زنان و اخلاق شهروندي (مطالعه موردي: منطقه 2 شهرداري تهران)

هدف اين مقاله مطالعه اخلاق شهروندي در بين زنان منطقه 2 شهر تهران است. داده‌هاي اين مطالعه با استفاده از روش تركيبي (پيمايش و مصاحبه عميق) جمع‌آوري شده است. در نواحي مختلف منطقه 2 نگاه و رفتار ساكنان به عنوان يك شهروند نسبت به مسئوليت‌ها و وظايف زنان به عنوان يك شهروند متفاوت است. به عنوان نمونه در بعضي محلات مانند ساكنان شهرك غرب، ساكنان خود به اخلاق شهروندي پايبندند و با رعايت آن از اين دغدغه محلي كاسته‌اند. البته اذعان مي‌دارند در بخش‌هايي كه مجتمع‌هاي مسكوني به نهاد و سازمان خاصي مربوط است، روابط و همبستگي ميان ساكنان بيشتر است و احترام به حقوق ديگران بيشتر مورد توجه است. بنابراين در بخش‌هايي از محله به اصول شهروندي توجه مي‌شود و در برخي جاها حتي با اين اصول ناآشنا هستند. در مورد ميزان پايبندي زنان در احساس مسئوليت در مورد نظافت كوچه و محل زندگي در نواحي 9‌گانه منطقه 2 نشان مي‌دهد، 66.7 درصد زنان ناحيه 8 احساس مسئوليت‌پذيري بالايي داشته‌اند، اما زنان ناحيه 6 ، 4 و7 نسبت به اين وظيفه، احساس مسئوليت كمتري از خود نشان داده‌اند. در مورد احساس مسئوليت و واكنش در مورد تخريب اموال عمومي در فضاهاي عمومي و پارك‌ها زنان ناحيه 8 و 1، احساس مسئوليت بالايي از خود نشان داده‌اند (بيش از 50 درصد پاسخگويان)، در حالي كه زنان ناحيه 3، 6 و 7 نسبت به اين موضوع كمتر خود را مسئول حس نموده‌اند. در خصوص پايبندي به قوانين و هنجارهاي رسمي و عرفي در حوزه‌هاي عمومي به تفكيك نواحي، نتايج نشان داد كه 87.5 درصد زنان پاسخگوي ناحيه 8 اذعان دارند كه هميشه و بدون استثتا به قوانين پايبند هستند، در 7.5 درصد زنان ناحيه 3، 16.7 درصد زنان ناحيه 5 گفته‌اند هميشه و بدون استثنا به اين قوانين پايبند هستند. نتايج نشان مي‌دهد كه زنان منطقه 2 در حد متوسط به بالا علاقه‌مند به رعايت مسئوليت‌هاي شهروندي هستند اما آنچه ممكن است آنها را از اين امر باز دارد، مشكلات و زحماتي است كه آنها فكر مي‌كنند اين پايبندي ممكن است برايشان داشته باشد. با توجه به اين داده مي‌توان گفت يكي از نيازهاي اصلي در حوزه زنان مرتبط با عملكرد شهرداري ارتقاي ميزان شناخت و دانش زنان منطقه 2 نسبت به رعايت مسئوليت‌هاي شهروندي و مزاياي اين پايبندي براي خود آنها و اطرافيانشان در بلندمدت است.