مشخصات قنات هاي محدوده گناباد

آب مايه حيات و از ضروريات زندگي انسان است. بزرگ ترين منبع آب شيرين قابل دسترس در زير زمين و در داخل سازندهاي زمين شناسي جاي گرفته است. از آن جايي كه كشور ايران در منطقه خشك و نيمه خشك قرار گرفته است، محدوديت آب هاي سطحي استفاده بيش از حد آب-هاي زيرزميني را به دنبال داشته است. بنابراين، مديريت آب هاي زيرزميني از اهميت بالايي برخوردار مي باشد. قنات، يكي از روش هاي استفاده از آب زيرزميني در مناطق خشك و نيمه خشك محسوب مي شود كه از گذشته هاي دور تاكنون با وجود پيدايش روش هاي جديد بهره برداري از آب هاي زيرزميني كماكان ارزش و اعتبار خود را حفظ كرده است. آب از طريق سيستم قنات بوسيله نيروي گرانش زهكشي مي شود و سازگاري بسيار خوبي با آبخوان دارد. برخلاف چاه هاي عميق كه باعث افت سطح آب، نشست زمين و نابودي آبخوان مي گردند، قنات آب را از يك محدوده زهكشي نموده و خطر جدي براي آبخوان ايجاد نمي كند. گناباد جزء مناطق كويري جنوب خراسان است كه تمدن 3000 ساله خود را مديون وجود چندين رشته قنات است. در محدوده مطالعاتي گناباد تعداد 298 رشته قنات وجود دارد كه سالانه 32 ميليون متر مكعب آب را بدون هيچگونه هزينه انرژي به سطح زمين هدايت مي كنند. از اين تعداد حدود 33 رشته در دشت و اطراف شهرگناباد قرار دارد كه تخليه سالانه آنها حدود 21 ميليون مترمكعب مي باشد. عميق ترين قنات هاي دنيا در اين منطقه واقعند. همچنين طول شاخه هاي اصلي قنات هاي گناباد حدود 345 كيلومتر است كه با احتساب شاخه هاي فرعي به حدود 500 كيلومتر مي رسد. در اين تحقيق با توجه به اهميت قنات هاي گناباد در شكل گيري تمدن انساني در منطقه گناباد در گذشته هاي دور و حال، مشخصات قنات هاي حوضه آبريز گناباد مورد بررسي قرار گرفته است.