نقش باغ ايراني در معماري و شهرسازي با رويكرد فضاي سبز شهر پايدار نيشابور

باغ ايراني اثري است ارزشمند كه تجلي و بازتاب فرهنگ و هنر و ذوق و احساس معماران اين اقليم است در پرداختن به طبيعت كه امروز ناشناس مانده و گمنام تر از سايرآثار معماري ايران؛ منظومه اي كه به عنوان فضاي سبز ايران مطرح است از آن جهت يكي از مواريث فرهنگي است كه با نظم حاكم بر نظام معماري هستي و توجه به ساير علوم از جمله بوم شناسي؛ انسان شناسي؛ جامعه شناسي؛ اقتصاد؛ بهداشت و سلامت؛ كشاورزي و آب ؛ و ... انديشيده و خلق شده است. باغ ايراني بعنوان يكي از سرمايه هاي با ارزش علمي و اقليمي مورد توجه ايرانشناسان و سياحان از سراسر گيتي بوده، اينكه باغ ايراني از ارزش والاي برون مرزي برخورداراست بخاطر راز و رمزهاي نجات بخش علمي است كه در جانمايه باغ ايراني اصيل نهفته است و هدف اصلي سياحان و ايرانشناسان ازديدن باغ هاي ايراني دستيابي به تمامي اين رازورمزهاي اين منظومه با ارزش بوده، نه اينكه بيايند و احيانا درفضاي باغ ايراني بنشيند و از چشم انداز به گلستانه، ميانكرت؛ استخر، سراستخري،كوشك, باغ راه و آب راه بهره ببرند كه البته اين نيز بوده است اما آنچه براي خبرگان بصير و ما معماران ايران, بسيار مهم و نجات بخش است توجه به بوم فرهنگي و بوم جغرافيايي و ارتباط آنان با يكديگر و ساير علوم است كه هدف سياحان بوده است بررسي پيشينيان تا حال درباره باغهاي ايراني بيشتر به ابعاد ظاهري و تاريخي آن بوده است اما در اين مقاله هدف اصلي نگارنده اين بوده است تا نايافته ها و ابعاد گوناگون باغ ايراني را؛ بعنوان يك اثر نجات بخش در حفظ اقليم مورد بررسي قرار دهد كه بيش از اين باغ ايراني را تنها بعنوان فضاي سبز ايران معرفي كرده بودند و اين در حالي است كه باغ ايراني اثريست جامع متشكل از علوم و فنون مختلف كه همگي هماهنگ و با احترام به اقليم و نياز انساني است و ارتباط آنها با يكديگر در يك اكوسيستم منسجم و پايدار بعنوان الگويي در حفظ آب, خاك, هوا و همه موجودات زنده بوده كه بسيار عالمانه و هوشمندانه خلق شده است. هدف اصلي اين مقاله؛ زنده كردن، ميراث اصيل باغ ايراني؛ شامل عناصر تشكيل دهنده آن به نمونه گل و گياه؛ آب و معماري آن است.