جايگاه بهداشت و سلامت در فرهنگ ايران

بهداشت و سلامت فردي كه مقدمۀ سلامت جامعه است در ايران جايگاه بسيار مهمي داشته است. نگاهي به متون ادبي ايران در طول هزار و اندي سال گذشته گوياي اين مطلب است كه ايرانيان هرگز تغافل از آن را جايز نمي-دانستند. پيشرفت علم پزشكي در ايران قديم كه يادگار دورۀ پيش از اسلام است، حكايت از اهميت سلامت دارد. انتخاب طبيبان كارآمد به عنوان نديم پادشاه كه در اكثر ايّام و ملاقات هاي رسمي و غير رسمي، حتي هنگام خوردن و آشاميدن همراه آنان بوده اند، گواه ديگري بر ارزش بهداشت و سلامت در ايران است. كم نيستند اديبان و شاعراني كه به لحاظ اشتمال بر مجموعۀ دانش هاي عقلي از جمله پزشكي، همچون ابوالقاسم فردوسي و سنايي به لقب حكيم، ملقّب شده اند. يكي از محورهاي عمدۀ سلامت، پيشگيري بوده است. مردم ايران پيشگيري را مقدم بر درمان مي دانستند، به گونه اي كه توصيه هاي بسياري مبني بر بيمار نشدن در متون ادب فارسي مشاهده مي‌ شود. محور ديگر سلامت، درمان است. تشخيص به موقع و صحيح بيماري ها، در درمان نقش حياتي دارد به همين جهت بخش عظيمي از متون فارسي مشحون به اطلاعات تشخيصي و درماني جهت حفظ سلامت فردي و اجتماعي است. محور ديگر سلامت جامعه به ويژه اماكن عمومي مثل مساجد و مجالس جشن و دربار پادشاهان است كه دربارۀ حفظ بهداشت آن توصيه هاي خوبي مشاهده مي شود.