نماد خورشيد در هنر ايران باستان

همواره يكي از دغدغه هاي اساسي علم در هر زمينه اي يافتن چرايي و چگونگي اتفاقات و موجوديت عناصر است. در اين زمينه هنر همواره مهجور مانده و تحقيقات بسيار اندكي در زمينه فلسفه آن و شناسايي عوامل موجود و موثر بر آن شده است. در رويارويي با هنر ايراني ، لذت واقعي آن گاه حاصل خواهد شد كه به دركي عميق و درست از آن دست يافته باشيم . از آن جايي كه هنر ايراني ، هنري است نمادين و سرشار از معاني رمزي و ماورايي، آشنايي با مباني فكري و اعتقادي و معنوي نمادپردازي آن، زمينه شناخت ما را ازهنرهايي كه حاوي اين نماد هستند فراهم مي آورد. علي رغم گسست هاي تاريخي و نفوذ فرهنگ هاي بيگانه، تحولات نگارگري ايران از پيوستگي و تداوم نسبي برخوردار بوده است و وجوه اشتراكات صوري و مضموني بسياري در آثار دوره هاي مختلف مشاهده مي شود. نمادگرايي به عنوان يكي از ابزارهاي بيان تصويري و انتقال مفاهيم، آثار زيادي از نگارگري ايراني را در صورت و معنا به هم نزديك كرده است. بنابراين عناصر نمادين و نمادشناسي در نگارگري ايران، با توجه به جايگاه نمادها و چگونگي كاربرد آن ها در دوره هاي مختلف قابل ملاحظه است. يكي از اين نمادها كه در بسياري از آثار بر جاي مانده از ايران باستان مشاهده مي گردد، خورشيد است. در اساطير نمادين ايراني، روشنايي و نور برآمده از گنبد آسمان است. آسمان چون گنبدي از سنگ تصور مي شد كه روشني و نور از آن متولد شده است. در اين تحقيق تلاش شده است تا با مفهوم نماد در آثار باستاني و به ويژه نماد خورشيد در هنر ايران باستان آشنا شده و آن را ريشه يابي كرد. بر همين اساس تحقيق حاضر با استفاده از پيمايش تاريخي به بررسي نماد خورشيد در هنر ايران باستان پرداخته است.