شناخت ساختار كالبدي و كاركرد قلعه‌هاي دوره قاجار در شهرستان بشرويه

مسئله امنيت و دفاع از حريم، از مباحثي است كه جوامع در طول تاريخ، با آن مواجه بوده‌اند. سرزمين ايران با توجه موقعيت خاص جغرافيايي، تحت عوامل متعددي، پيوسته دست‌خوش جنگ‌ها و لشكركشي‌ها بوده ‌است؛ از اين روي موضوع دفاع، يكي از دغدغه‌هاي اصلي مردمان اين سرزمين محسوب مي‌شده است. اين فرايند سبب شده تا فضاهاي ساخته شده با رويكرد تدافعي، به عنوان بخشي از فرهنگ اين جامعه قلمداد ‌شود. بنابراين مطالعه‌ي معماري قلعه‌ها مي‌تواند، اطلاعات ارزشمندي را در مورد تحولات سياسي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي جوامع آن دوران، تبيين كند. پژوهش پيش‌رو در نظر دارد با توجه به گونه‌شناسي قلعه‌هاي مربوط به دوره‌ي قاجار، به چگونگي نحوه كاربري آنها در فضاي سياسي آن دوران و همچنين به چگونگي ساختار فضاي كالبدي آن بپردازد. اين پژوهش بر پايه مطالعات ميداني و منابع كتابخانه‌اي صورت گرفته است. هدف اين پژوهش ارزيابي جايگاه معماري تدافعي اين منطقه در دوران قاجار و همچنين معرفي و شناخت ساختار معماري و گونه شناسي بر مبناي كاركرد آن است. نتايج مطالعات نشان مي‌دهد كه فضاي سياسي و اجتماعي آن دوران تأثير فراواني بر ساختار اين ابنيه داشته است به نحوي كه شناخت كالبد، بدون شناخت مفاهيم در پس آن، ميسر نيست.