پشت قلعة آبدانان، بنايي ساساني - اسلامي در دامنةجنوبي كبيركوه

انتقال مركز حكومت از جنوب ايران به نواحي غرب امپراتوري در زمان ساسانيان، آغازي براي تحولات گوناگون در اين خطه از گسترة امپراتوري بود. از عمده ترين تحولات صورت گرفته در اين مناطق، رونق گرفتن مسيرهاي ارتباطي و شكل گيري شهرهايي بود كه در امتداد راه هاي غرب به جنوب غرب قرار داشتند. به موازات اين راه ها قلعه هاي فراواني نيز ساخته شده كه امروزه بقاياي معماري و آثار مرتبط با آن ها به عينه قابل رويت اند. از جملة اين قلاع باستاني، بناي پشت قلعة آبدانان است كه در دامنه هاي جنوبي كبير كوه و در محدودة فرهنگي پشتكوه قرار دارد. مطالعات باستان شناختي اين قلعه منجر به شناخت بخش هاي مختلف آن، همچون بارو، برجك هاي نگهباني، ورودي، تونل و راهرو الحاقي، بخش مسكوني و شاه نشين شد. سبك شناسي و مطالعة مراحل ساخت و ساز و نيز سنجش تطبيقي سفال ها زمان ساخت آن را به دورة ساساني منتسب كرد و تداوم استقرار در آن را تا دورة سلجوقي به اثبات رسانيد.