مطالعات آزمايشگاهي سفال: پيشينه، ظرفيت ها، آسيب ها و چشم انداز آن در باستان شناسي ايران

امروزه، پيشرفت هاي فناوري امكان گاهنگاري، شناسايي تركيبات عنصري، كاني شناسي، منشا-يابي و گاهنگاري سفالينه ها با استفاده از روش ترمولومينسانس، روش هاي تجزيه و تحليل شيميايي (XRD، XRF، ICP، FT-IR و ...) را در تجزيه و تحليل داده هاي سفالي فراهم نموده است. پس از ظهور باستان شناسي نو در دهه ۱۹۶۰ ميلادي، مطالعات آزمايشگاهي امكان تحليل -هاي دقيق تر و با درصد خطاي كم تر را ممكن ساخته و پاسخگوي پرسش هايي نو در تصوير سازي جوامع باستان بر اساس داده هاي سفالي بوده است. با وجود استفاده وسيع از اين روش ها در باستان شناسي دنيا، هنوز روش مندي و هدفمندي در بهره برداري از آنها در باستان شناسي كشورمان مشخص نيست. نگارندگان، ضمن معرفي و شناخت شيوه هاي نوين مطالعه داده هاي سفالين بر پايه فرآيند هاي آزمايشگاهي و بررسي چگونگي تحليل نتايج حاصل از اين روش ها در باستان شناسي دنيا، به بررسي پيشينه و ظرفيت هاي آن در باستان شناسي ايران پرداخته و پس از آسيب شناسي، پيشنهادهايي براي ترسيم وضعيت مطلوب اين گونه پژوهش ها خواهند داد. مشكلاتي از قبيل فقدان امكانات آزمايشگاهي، هزينه بالاي آزمايشات، عدم پرسش محوري و هدفمندي در بهره-برداري از ظرفيت هاي فني و شيميايي سفال در پژوهش ها و نبود برنامه هاي آموزشي و پژوهشي مشخص در زمينه پژوهش هاي آزمايشگاهي آسيب شناسي مورد نظر نگارندگان مي باشند.