كاشي و سفال كاشان در سفرنامه ها ( از قرون ميانه تا پايان عصر قاجار)

شهر كاشان از شهرهاي مشهور و تاريخي فلات مركزي ايران مي باشد كه از گذشته هاي دور آباد و مسكون بوده و از مهم ترين دلايل آبادي اين شهر، استقرار بر سر راه هاي اصلي شمالي- جنوبي اين سرزمين بوده است. با توجه به شرايط اقليمي گرم و خشك منطقه و كمبود قابل توجّه منابع آب، اقتصاد كاشان در هيچ زماني مبتني بر كشاورزي نبوده و رويكرد ساكنين منطقه در طول تاريخ به سمت و سوي تجارت، صنعت و هنر بوده است. نخستين و مشهورترين دستاورد صنعتي- هنري كاشان در ادوار گذشته، كاشيكاري و سفالگري بوده كه بر اساس برخي منابع، حتي نام شهر كاشان نيز از همين واژه كاشي اخذ شده است. وجود منابع ارزشمند و غني خاك رس در كاشان و نواحي اطراف، از جمله شهر نطنز، شرايط مناسبي را براي رونق و پيشرفت اين پيشه و هنر فراهم آورده است. در منابع زيادي به طور ضمني و يا مفصّل به اين پيشه و هنر پرداخته شده و نام كاشي و سفال كاشان در ممالك و سرزمين هاي دوردست نيز شهرت و آوازه خاصّي داشته است. جهانگردان و دانشمندان زيادي در سفرنامه ها و آثار مكتوب خود به توصيف هنر كاشي و سفال كاشان پرداخته اند كه در برخي موارد به توصيفات دقيق و حتي مقايسه سفال كاشان با ساير مراكز سفالگري بر مي خوريم. اين پژوهش در نظر دارد با مطالعه سفرنامه ها و آثار منتشر شده در اين زمينه، به بررسي سفالينه ها و كاشي كاشان در قرون ميانه تا پايان عصر قاجار بپردازد.