بازتعريف گفتمان توسعۀ پايداري؛ در تطابق با نظريۀ انعطاف­پذيري عصر فشردگي زمان-فضا (جهاني شدن)

Redefines the discourse of sustainable development In accordance with the flexibility theory of time-space compression age (globalization)

از دهۀ 1980 ميلادي به دنبال نشر انديشۀ نئوليبراليسم، دنياي شهري در پي افزايش نفوذ بازار برهمۀ اركان زندگي، مخاطراتي را در نحوۀ عملكرد سيستم هاي سازندۀ خود تجربه مي كند. مخاطراتي كه در حوزۀ يك سيستم پيچيده تحت تأثير چرخه هاي دانش، اطلاعات و تكنولوژي از يكسو و نيروهاي موثر؛ شامل نيروهاي دروني (پيچيدگي و همبستگي) و نيروهاي بيروني (پراكندگي و فشردگي)؛ از سويي ديگر و همچنين رويكرد رقابت شهري رخ مي دهد. اين مخاطرات، آشفتگي ها و اختلالاتي را در ساختار كلي سيستم هاي شهري وارد كرده كه براساس مفهوم جهاني شدن شدت بيشتري يافته و لزوم تغييرات اساسي را در برنامه ريزي به منظور حل مسائل جديد ايجاب كرده است. در اين راستا، تغيير برنامه ريزي در دهۀ 70-80 ميلادي به پارادايم انتقادي در قالب برنامه ريزي ارتباطي و مشاركتي؛ كه خود مجموعه اي از بحران هاي محيطي، اقتصادي و اجتماعي را در پي داشته؛ كارساز نبوده و لزوم بازانديشي در نحوۀ برنامه ريزي را به منظوركنترل مخاطرات و آسيب هاي اقتصادي، اجتماعي و اكولوژيكي در پي داشته است. نتيجۀ اين بازانديشي، پارادايم انعطاف پذيري پسامدرنيسم مي باشد كه بر كليۀ انديشه هاي آغازين قرن مسلط بوده است. اين چكيده به عنوان روايتي تحليل به بررسي اجمالي شرايط دنياي شهري؛ با تأكيد بر نظريۀ انعطاف پذيري حاكم بر آغاز قرن 21 ام؛ براساس دو محور؛ مفهوم جهاني شدن انعطاف پذير و گفتمان توسعۀ پايداري؛ مي پردازد. اين روايت در سه گام اصلي به بازشناسيي مفاهيم مزبور و ميزان تأثيرپذيري گفتمان پايداري از اين نظريه مي پردازد. در گام نخست چشم انداز شهر در عصر جهاني شدن به منزلۀ تصوير فشردگي فضا و زمان (جهاني شدن پسامدرنيسم) تبيين و از منظر آن چرخه ها و نيروهاي موثر بر تغيير سيستم هاي شهري تعريف و رويكرد رقابت شهري به عنوان يك رويكرد غالب در توليد و بازتوليد فضا معرفي مي شود. در گام دوم، گفتمان پايداري و سير تكاملي آن در راستاي كاهش مخاطرات جامعۀ جهاني بررسي و اجزاي آن براي تطابق با پارادايم انعطاف پذيري مورد بررسي قرار مي گيرد. در گام سوم به عنوان جمع بندي، با روش بررسي تطبيقي بين اين دو مفهوم به ميزان سازگاري و تطابق اين دو مفهوم در عصر حاضر پرداخته مي شود.