زيرساخت­هاي سبز شهري، ضرورتي اجتناب­ناپذير در تحقق مفهوم مكان پايدار

به طور معمول زيرساخت به عنوان امكانات و خدمات لازم براي فعاليت جامعه شناخته شده و در دو بخش عمده زيرساخت هاي سخت و زيرساخت هاي نرم تعريف مي شوند. زيرساخت سخت به صورت كلي به امكانات و خدمات مربوط به بخش هاي حمل و نقل، تاسيسات و ديگر شبكه هاي فيزيكي اشاره دارد و زيرساخت نرم در بر گيرنده نظام هاي سازماني و روابط دخيل در ساختار جوامع مي باشد. با وجود آنكه زير ساخت هاي سبز عموماً در دسته ي زيرساخت هاي سخت مورد مطالعه قرار مي گيرند، به سبب تأثيرات عميق بر كيفيت زندگي افراد، در بخش زيرساخت نرم نيز حائز اهميت هستند. از سوي ديگر مفهوم مكان پايدار در مباحث طراحي شهري، اشاره به تمامي مولفه ها و ابعادي دارد كه از جنبه هاي مختلف كيفيت هاي محيطي را ارتقاء مي دهند. پاره اي از اين كيفيت ها بر ويژگيهاي عيني و كالبدي مكان تأكيد مي كنند و دسته اي ديگر بر ارتقاء كيفيت هاي ادراكي، رفتار و نظاير آن، نظر دارند. بدين ترتيب زيرساخت هاي سبز با توجه به پتانسيل ها، اهداف و تعاريف، مي توانند از نقشي بسزا در تحقق مفهوم مكان پايدار برخوردار باشند. تلاش اين نوشتار بر آن است تا با مروري اجمالي بر موضوع زيرساخت هاي سبز و شناسايي اجزاي اصلي آن از يكسو و مرور كيفيت هاي مطرح در مولفه هاي سازنده مكان از سوي ديگر، بتواند نقش ويژه اي را كه زيرساخت هاي سبز در تحقق هر يك از ابعاد مدل مكان پايدار دارد، تبيين نمايد. بدين منظور، مقاله از روش تحقيق «توصيفي- تحليلي» و شيوه تحقيق «مرور متون و اسناد كتابخانه اي» بهره برده است و در گام بعد، نقش زيرساخت هاي سبز به تفكيك مولفه هاي سازنده مدل مكان پايدار و كيفيت هاي مطرح در هر مولفه، مورد تحليل قرار گرفته است.