ساخت و اعتباريابي مقياس فراشناخت پژوهشي

Making and Reliability Scale for Research s Meta-Cognitive

هدف از پژوهش حاضر ساخت و اعتباريابي پرسشنامه‌اي جهت سنجش فراشناخت پژوهشي دانشجويان است، روش پژوهش آزمون‌سازي است. ابتدا مؤلفه‌هاي فراشناخت پژوهشي شناسايي و گويه‌هاي مقياس تدوين شدند. سپس تعداد 557 دانشجوي تحصيلات تكميلي دانشگاه فردوسي مشهد به شيوه‌ي نمونه‌گيري سهميه‌اي بر مبناي مقطع و رشته‌ي تحصيلي انتخاب شدند. روايي پرسشنامه به شيوه‌هاي محتوايي و از نوع داوري تخصصي، تحليل عاملي اكتشافي، روايي همگرا، روايي ملاكي و پايايي به شيوه‌ي همساني دروني و آزمون مجدد محاسبه شد. يافته‌هاي حاصل از تحليل مؤلفه‌هاي اصلي با استفاده از چرخش واريماكس نشان داد كه اين پرسشنامه از دو عامل «دانش شناختي» و «مهارت فراشناختي» تشكيل‌شده‌ است. يافته‌هاي حاصل از بررسي روايي همگرا نشان داد كه پرسشنامه‌ي فراشناخت پژوهشي داراي همبستگي مثبت معنادار با پرسشنامه‌ي فراشناخت حالتي است، همچنين بررسي روايي ملاكي آن نشان داد كه پرسشنامه‌ي مذكور قادر به پيش‌بيني عملكرد پژوهشي دانشجويان تحصيلات تكميلي است؛ كه حاكي از روا بودن پرسشنامه‌ي فراشناخت پژوهشي است. ضريب آلفاي كرونباخ براي كل پرسشنامه 96/0 و براي زيرمؤلفه‌هاي «دانش شناختي» و «مهارت فراشناختي» به ترتيب 91/0 و 95/0 و ضريپ پايايي آزمون مجدد براي كل پرسشنامه 72/0 و براي زير مولفه‌هاي آن 68/0 و 70/0 محاسبه شد كه حاكي از پايايي و همساني دروني مناسب براي اين پرسشنامه است؛ بنابراين، با توجه به ويژگي‌هاي روان‌سنجي مطلوب، پرسشنامه‌ي فراشناخت پژوهشي مي‌تواند در پژوهش‌هاي آزمايشي و پيمايشي در حوزه‌ي فراشناخت و پژوهش، به كار رود.