شماره ركورد كنفرانس :
4290
عنوان مقاله :
مداخلة نظامي خارجي در مخاصمات مسلحانه غيربينالمللي از منظر حقوق بينالملل: بررسي وضعيت عراق، سوريه، يمن و بحرين
پديدآورندگان :
ضيايي سيد ياسر استاديار و عضو هيئت علمي گروه حقوق بينالملل دانشگاه قم , يدائي امناب محسن دانشجوي دكتراي حقوق بينالملل دانشگاه آزاد واحد قم
كليدواژه :
اصل منع توسـل بـه زور , اصل عدم مداخله , اصل حق تعيين سرنوشت , مخاصمات مسلحانة غيربينالمللي , گروههاي شورشي , مداخله مبتني بر رضايت , دعوت به مداخله
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي ايران و حقوق بين الملل: صلح و امنيت منطقه اي
چكيده فارسي :
گاه دولتها درگير وضعيت مخاصمة مسلحانه غير بيالمللي ميشوند كه در اين وضعيت، گروههايي بر ضد دولت مركزي براي تصاحب قدرت، تجزية بخشي از سرزمين يا تحصيل خودگرداني در قسمتي از سرزمين دولت مركزي ميزنند كه بعضاً از آنها به گروههاي شورشي ياد ميشود. گاه در رويارويي با اين وضعيت ولتهاي مركزي يا حتي گروههاي مخالف از كمك و مداخلة مسلحانه از سوي كشورهاي ديگر رضايت داشته و در اكثر مواقع اين رضايت خود را بهصورت صريح از طريق دعوت اعلام مينمايند.
باتوجهبه اسناد موضوعه و رويّة بينالمللي موجود، به نظر ميرسد در مخاصمات مسلحانه غيربينالمللي مداخله مبتني بر رضايت دولت مركزي، اصل اولية تجويز، و مداخلة مبتني بر رضايت گروه شورشي اصل اوليه عدم تجويز است. اين اصول دربارة نهضتهاي آزاديبخش و در رابطه با مخاصمات داخلي بينالملليشده متفاوت خواهد بود. همچنين، مؤلفة شناسايي دولت مركزي يا گروه شورشي نقش مؤثري در تعيين مشروعيت مداخله نظامي خارجي در اينگونه وضعيتها خواهد داشت. بررسي تأثير تأسيسات حقوقي جديد مانند مداخله بشردوستانه و مسئوليت حمايت نيز در تعيين الگوريتم مشروعيت مداخله مبتني بر رضايت نيز در اين خصوص ضروري است.
در سالهاي اخير (2014ـ2016) مخاصمات منطقه، اعم از سوريه و عراق و يمن و بحرين موجب مداخلة نظامي دولتهايي نظير امريكا و متحدانش، روسيه، عربستان سعودي و جمهوري اسلامي ايران شده است. در اين باره، بررسي ميزان مشروعيت كنش هريك از اين دولتها از منظر حقوق بينالملل اهميت مييابد.