ارتباط ميان صلح، جنگ و محيط زيست: با نگاهي به وضعيت خاورميانه و شمال آفريقا

يكي از برآيندهاي پديدة جهاني شدن، تغيير مفهوم تهديدات عليه صلح و امنيت بين‌المللي است؛ به‌گونه‌اي‌كه، مفهوم تهديدات عليه صلح و امنيت بين‌المللي از شكل تهديدات نظامي تغيير شكل داده و به بحران‌هايي همچون فقر، تروريسم، مهاجرت‌هاي اجباري و از همه مهم‌تر محيط زيست رسيده است، كه شايد بتوان گفت منشأ تمام بحران‌ها و تهديدات ديگر است، به‌گونه‌اي‌كه، امروزه از محيط زيست مي‌توان به‌عنوان يك نقطة تعادل بين صلح و جنگ ياد كرد. نقطه‌اي كه اگر اندكي دستخوش تغيير شود، مي‌تواند تهديدي مهم عليه امنيت بشر باشد. با نگاهي دقيق‌تر به مناقشات و منازعات ميان دولت‌ها با يكديگر و نيز بازيگران غيردولتي بر سر منابع طبيعي، اعم از منابع تجديدپذير و تجديدناپذير، و همچنين، چگونگي تأمين مالي مخاصمات مسلحانه، به‌ويژه در مناطق خاورميانه و شمال آفريقا، بهتر مي‌توان به اهميت اين امر پي برد. بنابراين، فرض اصلي اين است كه كمبود منابع طبيعي موجب فروپاشي اجتماعي و درگيري خشونت‌آميز مي‌شود. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه يكي از مهم‌ترين دلايل مناقشات امروزي آب است. مسئله‌اي كه امروزه كمبود آن، به‌طور‌كلي، در جهان و به‌طور اخص در منطقة خاورميانه و شمال آفريقا، به مناقشات و درگيري‌هايي خشونت‌آميز در اين مناطق منجر شده است. بدين‌دليل است كه امروزه بحثي با عنوان متد و روش‌هاي صلح آبي برجسته شده است. در‌نتيجه، كمبود منابع طبيعي در كنار عوامل سياسي، اقتصادي و اجتماعي، مي‌توانند به بروز مناقشه و درگيري‌هاي خشونت‌آميز منجر شوند. بنابراين، در اين مقاله سعي شده ارتباط ميان صلح، جنگ و محيط زيست با نگاهي به منطقة خاورميانه و شمال آفريقا و نقش محيط زيست به‌عنوان دليل بروز مناقشه يا دستيابي به صلح پايدار در منطقه، تبيين و تحليل شود.