نشانه شناسي در طراحي معماري مسجد

مساجد اسلامي، جلوه اي از زيباييهاي بصري و نمونه بارزي از تلفيق فرمهاي نمادين با باورهاي عميق اعتقادي است. اين معاني همچون منابع الهامشان جز با سمبلها و تشبيهات به بيان در نمي آيند، چنانكه قرآن و ديگر متون ديني براي بيان حقايق معنوي به زبان رمز و اشاره كه هدف از اين پژوهش طراحي معماري مسجدي مناسب با رويكرد نشانه شناسي است. روش پژوهش بر مبناي مطالعه توصيفي و توصيفي- تحليلي و استفاده از ابزارهاي ميداني و كتابخانه اي است. در مقاله حاضر با توجه به قابليتها و ظرفيتهاي معنا كاوانه معماري مسجد، با استفاده از نشانه شناسي مسجد با تحيل معاني و مفاهيم روحاني و مذهبي پرداخته ايم معماري مسجد، همواره با دو عنصر فرم و محتوا معنا مي يابد. از ديرباز، همواره تفكيك اين دو، سهل و ممتنع نمود ولي با توجه به خوانش هاي مطرح شده در انديشه ي معاصر مي توان به نشانه شناسي به مثابه ابزاري مهم در دسته بندي برداشت هاي به دست آمده و معناسازي از غناي محتوايي عناصر ساختاري و تزئيني مسجد، استناد نمود. بر اين اساس مي توان چنين نتيجه گرفت، كه نشانه شناسي ابزاري ارزشمند براي بازنمايي واقعيت محسوب مي گردد. در واقع مسجد مجموعه اي از هنرهاي گوناگون است كه فضايي براي برقراري رابطه ميان خداوند و خلق پديد مي آورد. دستاوردهاي حاصل از اين پژوهش مي تواند به احياي كالبدي طراحي معماري مساجد امروزي منجر شود.